اختلال دو قطبی که گاهی به عنوان شیدایی نیز شناخته می‌شود، یکی از اختلالات خلقی است که می‌تواند بر هر دو جنس تأثیر بگذارد، با این حال، تجربه و بروز این اختلال در مردهای دو قطبی با ویژگی‌های منحصر به فردی همراه باشد که تشخیص و درمان آن را تحت تأثیر قرار دهد.
مردهای دوقطبی ممکن است با چالش‌های خاصی در زندگی روزمره، از جمله در محیط کار، در روابط خانوادگی و اجتماعی مواجه شوند. این اختلال می‌تواند با نوسانات شدید خلقی، از دوره‌های شیدایی با انرژی بالا و رفتارهای پرخطر تا دوره‌های افسردگی عمیق با افکار خودکشی، همراه باشد.
در این مطلب از مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ قصد داریم درباره علائم و راه های تشخیص مردان اختلال دو قطبی صحبت کنیم پس تا انتهای مطلب همراه ما باشید.
علائم اختلال مردهای دو قطبی چیست؟
اختلال دوقطبی یک وضعیت سلامت روان است که با دوره‌های شیدایی، هیپومانیا و افسردگی مشخص می‌شود. در طول دوره‌های شیدایی یا هیپومانیک، افراد ممکن است احساس سرخوشی، افزایش سطح انرژی و تکلم سریع را تجربه کنند.
برعکس، در طول دوره‌های افسردگی، افراد ممکن است احساس بی ارزشی، غم و اندوه شدید، کمبود انرژی و خستگی کنند.
مردهای دو قطبی ممکن است به جای غم و اندوه، خشم و پرخاشگری نشان دهند که گاهی اوقات ممکن است با افسردگی اشتباه گرفته شود. در چنین مواردی، ممکن است مردهای دو قطبی غم و اندوه قابل توجهی را تجربه کنند، اما ممکن است به دلیل انتظارات و هنجارهای اجتماعی مردان عواطف خود را ابراز نکنند.
سایر علائم دوره‌های افسردگی در مردهای دو قطبی ممکن است شامل خستگی، مشکل در خوابیدن، و از دست دادن علاقه به سرگرمی‌ها، کار یا زندگی شخصی باشد.
مرحله شیدایی در مردهای دو قطبی
اختلال دوقطبی می تواند در مردهای دو قطبی به طور متفاوتی و با تمایل به دوره‌های شیدایی شدیدتر و علائم شدیدتر ظاهر شود.
در طول این مراحل شیدایی، مردهای دو قطبی ممکن است علائمی را تجربه کنند که از چند روز تا چند ماه در هر دوره متغیر است.
توجه به این نکته مهم است که اپیزودهای شیدایی می توانند منجر به جدایی کامل از واقعیت شوند. مردان مبتلا به اختلال دوقطبی نیز ممکن است در طول این دوره‌ها پرخاشگری بیشتری از خود نشان دهند. علاوه بر این، علائم شیدایی در مردهای دو قطبی ممکن است گاهی نادیده گرفته شود یا با اعتماد به نفس بیش از حد اشتباه گرفته شود.
علائم رایجی که مردان مبتلا به اختلال دوقطبی در طول دوره‌های شیدایی تجربه می‌کنند عبارتند از:
- افزایش حس شادی یا سرخوشی
- گفتار سریع و بیش از حد
- افکار مسابقه‌ای
- تحریک پذیری شدید
- اختلال در قضاوت
- درگیر شدن در رفتارهای بی پروا و بالقوه خشونت آمیز
علائم افسردگی در مردهای دو قطبی
در طول دوره‌های افسردگی یا هنگام تجربه علائم افسردگی مرتبط با اختلال دوقطبی، مردان در مقایسه با زنان تمایل بیشتری به نشان دادن عصبانیت و تحریک‌پذیری دارند.
رفتار خشونت آمیز ناشی از اختلال دوقطبی در ابتدا ممکن است به صفات معمولی مردانه نسبت داده شود و بنابراین به عنوان رفتار عادی نادیده گرفته شود و در نتیجه، افسردگی دوقطبی در مردان ممکن است اشتباه تشخیص داده شود. با این حال، علائم رایج اختلال دوقطبی در مردان در مراحل افسردگی عبارتند از:
- مشکل در تمرکز
- خواب زیاد
- سوء مصرف مواد
- افکار خودکشی
- تغییر در اشتها منجر به پرخوری یا کم خوری می شود
- احساس غمگینی یا ناامیدی مداوم
- احساس تنهایی و انزوا از دیگران
مردان چگونه اختلال دو قطبی را تجربه می‌کنند؟
مردان ممکن است اختلال دوقطبی را به گونه‌ای متفاوت از زنان تجربه کنند. به عنوان مثال، ممکن است بیشتر در معرض خشم، تحریک‌پذیری و سوء مصرف مواد باشند. همچنین ممکن است علائم خود را به دلیل ترس از انگ یا شرمندگی پنهان کنند.
چرا مردان مبتلا به اختلال دوقطبی تمایل دارند علائم خود را نادیده بگیرند؟
یکی از چالش‌هایی که مردان مبتلا به اختلال دوقطبی با آن مواجه هستند این است که بسیاری از علائم با احساسات آنها مرتبط است. در برخی جوامع، این انتظار وجود دارد که مردان نباید آشکارا درباره احساسات خود بحث کنند یا ابراز احساسات نکنند. در نتیجه، مردان مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است کمتر تمایل به درمان، مراجعه به پزشک یا مشورت با روانپزشک در مورد وضعیت خود داشته باشند.
علاوه بر این، ممکن است در میان برخی از متخصصان مراقبت‌های بهداشتی در مورد ابراز احساسات در مردان سوگیری وجود داشته باشد. تحقیقات انجام شده در سال ۲۰۱۶ نشان می دهد که چنین سوگیری ها به تمایل مردهای دو قطبی به نادیده گرفتن علائم خود کمک می کند. همچنین ممکن است علائم اختلال دوقطبی در مردان با سایر اختلالات روانی اشتباه گرفته شود که تشخیص و درمان دقیق را پیچیده تر می کند.
عوارض اختلال دو قطبی در مردان
برخی از عوارض شایع اختلال دوقطبی در مردان عبارتند از:
- مشکلات در روابط: نوسانات خلقی می‌تواند ایجاد و حفظ روابط سالم را دشوار کند. مردان مبتلا به دوقطبی ممکن است در برقراری ارتباط با عزیزان خود و مدیریت تعارضات با مشکل مواجه شوند.
- مشکلات در محل کار: اختلال دوقطبی می‌تواند بر تمرکز، حافظه و انگیزه تأثیر بگذارد، که می‌تواند منجر به مشکلات در محل کار شود. مردان مبتلا به دوقطبی ممکن است بارها شغل خود را از دست بدهند یا در پیشرفت شغلی خود با محدودیت مواجه شوند.
- سوء مصرف مواد: مردان مبتلا به دوقطبی در معرض خطر بیشتری برای سوء مصرف مواد مخدر و الکل هستند. این امر می‌تواند به عنوان راهی برای مقابله با علائم اختلال دوقطبی باشد، اما در نهایت مشکلات را بدتر می‌کند.
- مشکلات مالی: ترکیبی از مشکلات در محل کار و تمایل به رفتارهای پرخطر در دوران شیدایی می‌تواند منجر به مشکلات مالی برای مردان مبتلا به دوقطبی شود.
- سلامت جسمانی: اختلال دوقطبی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های جسمی مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت را افزایش دهد. این امر به دلیل سبک زندگی ناسالم (مانند کمبود ورزش و رژیم غذایی نامناسب) و عوارض جانبی داروهای تجویز شده است.
- خودکشی: اختلال دوقطبی یکی از عوامل اصلی خطر خودکشی است. مردان مبتلا به دوقطبی بیشتر در معرض خطر اقدام به خودکشی به خصوص در دوران افسردگی هستند.
تفاوت بین اختلال دوقطبی در مردان و زنان
اختلال دوقطبی می تواند در مردان به طور متفاوتی در مقایسه با زنان ظاهر شود، با تمایزات قابل توجه در جنبه‌های مختلف، مانند:
- شروع: اختلال دوقطبی ممکن است در سنین پایین‌تری در مردان نسبت به زنان شروع شود. زنان ممکن است نوسانات خلقی شدیدتر یا اختلالات الگوی فصلی را تجربه کنند.
- اپیزود علائم: مردان معمولاً در مقایسه با زنان، دوره‌های کمتری از افسردگی و شیدایی مختلط را تجربه می‌کنند. مردان مبتلا به اختلال دوقطبی نیز ممکن است دوره‌های کوتاه‌تری نسبت به زنان داشته باشند.
- اختلال دوقطبی نوع ۲: این شکل از اختلال دوقطبی به طور کلی در مردان نسبت به زنان شیوع کمتری دارد و در نتیجه موارد کمتری از افسردگی را به همراه دارد.
- همبودی: مردان نسبت به زنان کمتر احتمال دارد به شرایط روانپزشکی و پزشکی هم‌زمان مبتلا شوند. سوء مصرف مواد علاوه بر اختلال دوقطبی در بین مردان شایع‌تر است و برعکس، زنان در مقایسه با مردان بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌هایی مانند بیماری تیروئید، چاقی، میگرن یا اختلالات اضطرابی هستند.
راه های تشخیص اختلال در مردهای دو قطبی
تشخیص اختلال دوقطبی در مردان می تواند چالش برانگیز باشد، زیرا علائم این بیماری می تواند با سایر مشکلات سلامت روان مانند افسردگی، اضطراب و سوء مصرف مواد همپوشانی داشته باشد. با این حال، با ارزیابی دقیق علائم و سابقه پزشکی، معمولاً می توان به تشخیص صحیح رسید.
در اینجا برخی از راه‌های رایج برای تشخیص اختلال دوقطبی در مردان آورده شده است:
- معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی: پزشک شما با پرسیدن سوالاتی در مورد سابقه پزشکی شما، خلق و خوی، عادات خواب و سطح انرژی شما، معاینه فیزیکی را انجام می دهد. آنها همچنین ممکن است در مورد سابقه خانوادگی شما در مورد اختلالات خلقی و سایر مشکلات سلامت روان سوالاتی بپرسند.
- ارزیابی روانشناختی: این شامل مصاحبه با یک متخصص بهداشت روان مانند روانشناس یا روانپزشک می شود. آنها از شما در مورد علائم، افکار و احساسات شما سوالاتی می پرسند و ممکن است تست های روانشناختی را برای ارزیابی خلق و خو، عملکرد شناختی و سایر عوامل مرتبط با سلامت روان انجام دهند.
- معیارهای تشخیصی: تشخیص اختلال دوقطبی بر اساس معیارهای تعیین شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) انجمن روانپزشکی آمریکا انجام می شود. برای تشخیص اختلال دوقطبی، فرد باید دوره هایی از خلق و خوی شدید (مانند شیدایی یا افسردگی) را تجربه کند که برای مدت زمان قابل توجهی (حداقل یک هفته) ادامه داشته باشد.
مردان چگونه می‌توانند با اختلال دو قطبی کنار بیایند؟
در اینجا برخی از راهکارهایی که می‌توانند به مردان مبتلا به دوقطبی در کنار آمدن با این بیماری کمک کنند، ارائه شده است:
- درمان را جدی بگیرید:
- مهم‌ترین اقدام برای کنار آمدن با اختلال دوقطبی، دریافت درمان مناسب از یک متخصص صلاحیت‌دار است. این درمان معمولاً شامل ترکیبی از دارو درمانی و روان درمانی است.
- با پزشک خود همکاری کنید و تمام دستورالعمل‌های او را به دقت دنبال کنید. در صورت مشاهده هرگونه عوارض جانبی یا مشکل با داروها، به پزشک خود اطلاع دهید.
- به طور منظم در جلسات روان درمانی حاضر شوید. روان درمانی می‌تواند به شما کمک کند تا علائم خود را درک کنید، مکانیسم‌های مقابله را بیاموزید و مهارت‌های مدیریت استرس را تقویت کنید.
- سبک زندگی سالمی را دنبال کنید:
داشتن سبک زندگی سالم می‌تواند به کاهش علائم اختلال دوقطبی و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند. این شامل موارد زیر است:
- خواب کافی: اکثر بزرگسالان به ۷ تا ۸ ساعت خواب در شب نیاز دارند.
- رژیم غذایی سالم: از مصرف غذاهای فراوری شده، شکر و کافئین خودداری کنید و بیشتر از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید.
- ورزش منظم: حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی متوسط در بیشتر روزهای هفته را هدف قرار دهید.
- کاهش استرس: راه‌های سالمی برای مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن یا گذراندن وقت در طبیعت پیدا کنید.
- اجتناب از مصرف مواد مخدر و الکل: مصرف مواد مخدر و الکل می‌تواند علائم اختلال دوقطبی را بدتر کند.
- از حمایت اطرافیان خود بهره مند شوید:
- اختلال دوقطبی می‌تواند بر روابط شما با دوستان و خانواده تأثیر بگذارد. با آنها در مورد بیماری خود صحبت کنید و از آنها حمایت و درک بخواهید.
- به گروه‌های حمایتی یا انجمن‌های آنلاین برای مردان مبتلا به دوقطبی بپیوندید. این گروه‌ها می‌توانند محل ارزشمندی برای به اشتراک گذاشتن تجربیات و دریافت حمایت از افرادی باشند که شرایط شما را درک می‌کنند.
چگونه از مردان مبتلا به اختلال دوقطبی حمایت کنیم؟
مردان مبتلا به اختلال دوقطبی اغلب به شدت با شرایط خود کنار می‌آیند و تعامل با آنها نیاز به رویکردی متفکرانه دارد. اگر با فردی که مبتلا به اختلال دوقطبی است در ارتباط هستید و علائم خلقی را در یکی از اعضای خانواده خود مشاهده می‌کنید، یا نگران به اختلال دوقطبی درمان نشده در مردی هستید که با او زندگی می‌کنید بسیار مهم است که با او صحبت کنید.
هنگام صحبت با مردان مبتلا به اختلال دوقطبی، راهکارها و نکات زیر را در نظر بگیرید:
- یک محیط امن و بی طرف برای مکالمه خود ایجاد کنید. نشان دادن اینکه با انتخاب یک محیط مناسب به حریم خصوصی آنها احترام می‌گذارید، می تواند اعتماد را تقویت کند و ارتباطات باز را تشویق کند.
- بحث را با ابراز نگرانی واقعی برای رفاه آنها و تمایل به حمایت از آنها آغاز کنید.
- مراقب احساسات خود باشید و از قضاوت در هنگام گفتگو با مردان مبتلا به اختلال دوقطبی خودداری کنید.
- سعی کنید درگیری را به حداقل برسانید، زیرا ممکن است در چنین شرایطی احساس نیاز به دفاع از خود داشته باشند.
- تأکید کنید که بسیاری از بیماری‌های روانی، از جمله اختلال دوقطبی، می توانند به طور موثر با درمان مدیریت شوند، و تمایل خود را برای کمک به آنها در جستجوی مراقبت مناسب بیان کنید.
این ملاحظات در حمایت مؤثر از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی و ایجاد یک محیط حمایتی و درک کننده ضروری است.
سخن پایانی
در حالی که اختلال دوقطبی معمولاً به عنوان یک اختلال خلقی مزمن در مردان دیده می شود، گزینه‌های درمانی برای کمک به افراد مبتلا به این بیماری وجود دارد. اگرچه سفر درمانی برای مردهای دو قطبی ممکن است طولانی باشد و برای نشان دادن اثرات درمانی نیاز به زمان داشته باشد، تشخیص زودهنگام برای مدیریت موثر اختلال دوقطبی در مردان کلیدی است.
تشویق فرد به دنبال درمان بسیار مهم است، زیرا برخی از مردان مبتلا به اختلال دوقطبی ممکن است از روند درمان خسته شوند. مشاوره با روانپزشک یا روانشناس مجرب برای درمان موفقیت آمیز اختلال دوقطبی در مردان ضروری است.
اگر مشکوک هستید که شما یا شخصی که می‌شناسید ممکن است به اختلال دوقطبی مبتلا باشد، توصیه می شود با یک درمانگر متخصص در تشخیص و درمان این بیماری تماس بگیرید. چنین متخصصانی می توانند حمایت ارزشمندی را در تشخیص و مدیریت موثر اختلال دوقطبی ارائه دهند.
