ما در مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ قصد داریم که را برای شما مشکلات ستون فقرات توضیح دهیم.
آیا تابه‌حال برای شما پیش آمده است که هنگام نشستن صدایی مانند خورد شدن استخوان‌ها را بشنوید و بعد از آن کمرتان شروع به درد کند؟ مشکلات ستون فقرات و کمردرد بسیار زیاد است؛ اما خوشبختانه پزشکان راه درمانی زادی را برای آن کشف کرده‌اند و در بیشتر مواقع با انجام دادن ورزش‌ها می‌توانید دردهای کمر و ستون فقرات را تا حد امکان کاهش دهید.
اگر شما هم می‌توانید به خوبی راه بروید یا بایستید باید قدردان ستون فقرات خود باشید. در پشت انسان استخوان‌های کوچکی به نام مهره وجود دارد که از امتداد مرکز کمر تا سر شانه وجود داردو بخش فوقانی بدن شما را حمایت می‌کنند. این مهره‌ها یک تونل را برای نخاع‌های شما ایجاد می‌کنند که باعث ارتباط بین مغز و سایر اندام‌های بدن می‌شود.
دو بیماری کمردرد و سردرد شایع‌ترین علت‌های درد در افراد مسن و حتی جوانان هستند و بیشتر از ۸۰ درصد مردم آمریکا دچار آسیب‌های ستون فقرات هستند که کل زندگی آن‌ها را دچار اختلال می‌کنند و توانایی راه رفتن، حرکت دادن بدن و نشستن را از آن‌ها می‌گیرد.
ستون فقرات چیست؟
در ستون فقرات ما ۳۳ عدد استخوان مجزا که با نام مهره آن‌ها را می‌شناسند وجود دارد که به وسیله دیسک‌ها از یکدیگر جدا می‌شوند و به ستون فقرات ما این امکان را می‌دهند که حرکت کنند و خم شوند.
مهره‌های بدن به پنج قسمت با فعالیت‌های مختلف تقسیم بندی می‌شوند:
- مهره گردنی: ستون فقرات گردنی در ناحیه گردن شما قرار دارد و وزن سر را شما که حدود ۱۰-۱۳ پوند است را تحمل می‌کند.
- سینه‌ای: قفسه سینه شما را نگه می‌دارد و از قلب و ریه شما حفاظت می‌کند.
- کمری: بزرگ‌ترین قسمت ستون فقرات است و کل وزن شما را تحمل می‌کند.
- ساکروم: که به استخوان خاجی نیز معروف است لگن را به استخوان‌ها وصل می‌کند.
- دنبالچه پایین‌ترین قسمت در ستون فقرات است که رباط‌ها و ماهیچه‌ها را به قسمت تحتانی و کف لگن متصل می‌کند.
مشکلات ستون فقرات
شایع‌ترین مشکلاتی که ستون فقرات دارند؛ در گردن و کمر و پشت دیده می‌شود. این مشکلات می‌تواند به دلیل آسیب و بیماری‌ها یا در اثر یک نقص مادرزادی اتفاق بیفتد.
آسیب‌ها در ستون فقرات به دلایل مختلفی ممکن است اتفاق بیوفتد که ما در اینجا مهم‌ترین آن هارا برای شما توضیح داده ایم که شامل موارد زیر است:
اسکولیوز
در واقع اسکولیز را کجی استخوان و ستون فقرات می‌دانند و می‌تواند که ستون‌های فقرات شما را از فرم صحیح خود خارج کند. این مشکل رشد کودکان را قبل از بلوغ تحت تأثیر خودش قرار می‌دهد و ستون فقرات را به سمت پهلوها کج یا خمیده می‌کند.
کودک شما اگر مبتلا به اسکولیوز باشد احتمال دارد که شانه‌های آن کج و ناهموار باشند یا یکی از تیغه‌ها بیشتر از دیگری بیرون زدگی داشته باشد. هنوز علت این مشکل که یک نقص مادر زادی به حساب می‌آید شناسایی نشده است. اسکولیوز می‌تواند بدتر شود و مشکلاتی را برای کودک شما در دوران بزرگسالی ایجاد کند.
اسپینا بیفیدا
این مشکل یک نقص مادرزادی می‌باشد و هنگامی رخ می‌دهد که ستون فقرات و نخاع به درستی ساختار آن‌ها تشکیل نشده‌اند. لوله عصبی یک ساختار در جنین در حال رشد است که در نهایت مغز و نخاع را در برمی‌گیرد.
به طور معمول لوله عصبی در ابتدای دوران بارداری شروع به تشکیل شدن می‌کند و ۲۸ روز بعد از لقاح بسته می‌شود. در نوزادان مبتلا به بیماری اسپینا بیفیدا مشکلاتی را در نخاع و ستون فقرات ایجاد می‌کند که به درستی بسته نمی‌شود و رشد نمی‌کند.
این مشکل مادر زادی به نوع نقص، اندازه و عوارض آن می‌تواند خیلی خفیف یا شدید باشد و در ابتدای بیتری می‌توان آن را با جراحی درمان کرد.
لوردوز
در صورتی که ستون فقرات شما پیش از اندازه انحنا داشته باشد به آن لودوز می‌گویند و وضعیت بدن شمارا از حالا معمولی خارج می‌کند. لودوز در ستون فقرات گردنی ۳۰-۴۰ درجه و در ستون فقرات کمری، انحنای ۴۰-۶۰ درجه دارد که طبیعی است.
هر چیزی باعث شود که نواحی ستون فقرات شما انحنا پیدا کند به آن انحنای لوردوتیک می‌گویند.
لودوز می‌تواند هر گروه سنی را تحت تأثیر قرار بدهد که شامل موارد زیر است:
- افراد بالا ۵۰ سال
- کودکان در حال رشد
- افراد باردار
کیفوز
این مشکل باعث خم شدن ستون فقرات در شما می‌شود و هنگامی رخ می‌دهند که استخوان یا مهره‌های شما ترک بخورند یا له شوند این بیماری می‌تواند بر کودکانی که ستون فقرات آن‌ها به اشتباه رشد کرده است اثر بگذارد.
اغلب کیفوز می‌تواند باعث درد و مشکلات دیگر در بدن شود و در موارد خیلی شدیدتر کل بدن شما را از فرم صحیح خارج می‌کند. بسته به اینکه ستون فقرات شما چقدر خمیده شده باشد درمان‌های متفاوتی را اعمال می‌کنند که شامل ورزش و جراحی است.
تنگی کانال نخاعی
ستون فقرات شما دارای فضاهایی است که نخاع و رشته‌های عصبی از آن عبور می‌کنند وقتی این فضاها کوچک‌تر می‌شوند به عصب‌ها فشارهای زیادی را وارد می‌کنند و ممکن است که شما آن را به هیچ عنوان احساس نکنید.
ولی زمانی که به عصب‌های شما فشار وارد می‌شود احتمال دارد که شما درد، سوزن‌سوزن‌شدن و بی حسی یا ضعف عضلانی در بدن خود را داشته باشید. این مشکلات بیشتر بر اثر بیماری آرتروز اتفاق می‌افتند. وقتی این بیماری خیلی شدید می‌شود جراح فضاهای بیشتری را در عصب‌های شما ایجاد می‌کند تا درد شمارا کاهش دهد.
دیسک لغزنده
بالشتک نرم غضروفی مانندی به نام دیسک میان هریک از مهره‌های شما قرار می‌گیرد تا از ساییدگی روی یکدیگر جلوگیری کنند با افزایش سن و دوران پیری این دیسک‌ها شروع به خشک شدن می‌کنند.
فتق دیسک زمانی اتفاق می‌افتد که در اثر فشار زیاد دیسک‌های شما پاره می‌شوندیا می‌شکنند و ممکن است که شما بعد از گذشت زمان طولانی متوجه علائم خود شوید.
در هنگام فتق دیسک ممکن است که پاها و بازوهای شما به شدت درد بگیرد و باعث احساس بی حسی در شما بشود.
پوکی استخوان
این بیماری در افراد مسن خیلی بیشتر اتفاق می‌افتد و در زنان شایع‌تر از مردان است. این مشکلات باعث از دست دادن تراکم استخوان و یکپارچگی ساختاری در ستون فقرات افراد مسن می‌شود.
مهره‌ها یا استخوان‌ها می‌توانند بشکنند و وضعیت نامناسبی پیدا کنند. رژیم غذایی و استفاده از مکمل ویتامین D می‌تواند از کم شدن کلسیم در استخوان‌ها جلوگیری کند.
آرتروز
مهره‌های بدن دارای یک بافت لغزنده می‌باشند که در انتهای ستون فقرات قرار دارند و به خم شدن و پیچیدن کمر شما کمک می‌کنند اگر غضروف‌ها پیر و فرسوده بشود مهره‌ها شروع به ساییدگی روی یکدیگر می‌کنند و باعث درد و سفتی کمر شما می‌شوند.
آرتروز در زنان بیشتر از مردان شایع‌تر است این مشکل در ستون فقرات به مرور بدتر می‌شود و پزشک نمی‌تواند درمان مؤثری برای آن پیدا کند؛ اما ورزش‌کردن از پیشرفته شدن بیماری جلوگیری می‌کند.
اسپوندیلیت آنکیلوزان
این مشکل در ستون فقرات باعث گرفتی عضلانی کمر و باسن می‌شود و به خصوص در اول صبح زمانی که بیدار می‌شویم شدیدتر هستند.
با مرور زمان به ستون فقرات و سایر اندام‌های شما آسیب می‌رسانند. مهره‌ها و استخوان‌های قفسه سینه ممکن است که باهم ترکیب شوند و شما را خم کنند و مردان بیشتر از زنان به این بیماری مبتلا می‌شوند.
این بیماری زمینه‌ی ژنتیکی و ارثی نیز دارد و ورزش کردن به کاهش بیماری کمک می‌کند.
سندرم دم اسب
رشته‌های عصبی از ستون فقرات به قسمت‌های پایینی کمر پراکنده می‌شوند و به مغز این کمک را می‌کنند که پاها و عضلات لگنی شما را کنترل کنند.
انواع مشکلات ستون فقرات مانند فتق دیسک، شکستی و کشیدگی باعث فشار به اعصاب دم اسبی می‌شود که یک بیماری نادر و خطرناک است و احتمال دارد باعث از دست دادن کنترل مثانه و روده در فرد بیمار می‌شود.
سیرنگومیلیا
یک کیسه کوچک و پر از مایع است و در بیشتر موارد در نخاع ایجاد می‌شود. هنگامی که بافت‌های مختلف مغز از ابتدای جمجمه به سمت نخاع می‌روند و یا در اثر آسیب‌ها به سمت پایین فشرده می‌شود سیرنگومیلیا اتفاق می‌افتد.
این کیست کوچک در بیشتر مواقع مشکل خطرناکی را برای شما ایجاد نمی‌کند؛ ولی به مرور زمان اگر این کیست رشد کند باعث آسیب و درد بسیار زیادی به نخاع شما می‌شود.
اسپوندیلولیستزیس
این مشکلات ستون فقرات باعث می‌شوند که مهره‌ها به طرفین بلغزند به‌طوری‌که مهره‌های بالایی با پایینی در یک امتداد قرار می‌گیرند. این بیماری با شروع شدن دوران پیری در بدن شما اتفاق می‌افتد؛ ولی جوانانی که ورزش‌های سنگین مانند ژیمناستیک، وزنه برداری، انجام می‌دهند را نیز تحت تأثیر خود قرار می‌دهد.
خوشبختانه در بیشتر مواقع مشکلات در ستون فقرات باعث علائم جدی در افراد نمی‌شود و علائم آن‌ها با تغذیه مناسب و ورزش کردن مدیریت می‌شود؛ ولی در بعضی از افراد باعث ضعف و بی حسی در دست و پاها می‌شود و یا کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست می‌دهندکه باید حتما یک پزشک متخصص مراجعه کنند.
