در این مطلب از مجله تخصصی برین مگ قصد داریم درباره لوبهای پیشانی با شما صحبت کنیم.
مخ بزرگترین بخش مغز شماست همه ما در کتابهای درسی یا در سایت و اینترنت تصویر خاصی از مغز را میتوانیم در ذهنمان مجسم کنیم.
سطح مغز در بسیاری از نقاشیها مایل به خاکستری و چروکیده تصور میشود؛ اما در واقع این یک رنگ بژ است و چین و چروکی ندارد.
همچنین دارای شکافهایی است که به آن sulci نیز میگویند و به دونیم کره چپ و راست مغز تقسیم بندی میشود.
هر نیم کره دارای مجموع ای از چهار لب میباشد. لوبها نواحی بزرگی از مغز شما هستند که مکانهای خاصی را دارند و با مجموعهای از فعالیتهای مغز مرتبط هستند.
لوب پیشانی در قسمت جلویی از مغز قرار دارد و مسئول فعالیتهای شناختی؛ مانند خود کنترلی، حافظه و بیان عواطف است. برای شخصیت و تواناییهای ارتباطی ضروری است.
لوبهای پیشانی
به لوب پیشانی، لوبهای فرونتال نیز میگویند که بزرگترین چهار لوب اصلی مغز در پستانداران هستند که در جلوی هر نیمکره مغز قرار دارند و از لوب جداری توسط یک شیار بین بافتها به نام شیار مرکزی و از لوب تمپورال توسط یک شیار عمیقتر جدا میشوند.
شیاری به نام شیار جانبی (شکاف سیلوین) لوبهای پیشانی در عملکرد حرکتی، حل مسئله، خودانگیختگی، حافظه، زبان، شروع، قضاوت، کنترل تکانه و رفتار اجتماعی و جنسی نقش دارند.
آنها همچنین برای حرکت داوطلبانه، زبان بیانی و برای مدیریت عملکردهای اجرایی سطح بالاتر مهم هستند.
لوبهای پیشانی تفکر، برنامه ریزی، سازماندهی، حل مسئله، حافظه کوتاه مدت و حرکت را کنترل میکنند.
قشر پیشانی شامل قشر پیش حرکتی و قشر حرکتی اولیه است که بخشی از قشر حرکتی هستند، در حالی که قشر حرکتی غیر اولیه بخشی از لوب فرونتال است که عملکرد مشخصی دارد. قشر جلوی مغز قسمت جلوی قشر پیشانی را می پوشاند.
لوبهای پیشانی مرکز رفتار و کنترل عاطفی ما و خانه شخصیت ما محسوب میشوند، هیچ بخش دیگری از مغز وجود ندارد که ضایعات بتواند چنین طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند.
آسیب به لوب های فرونتال می تواند منجر به از دست دادن حرکت ساده اعضای مختلف بدن (فلج)، مشکل در صحبت کردن، تغییر در رفتار اجتماعی و طیف گسترده ای از علائم دیگر شود.
حقایق جالب درباره لوب پیشانی چیست؟
قطعاً! در اینجا چند واقعیت جالب در مورد لوب پیشانی وجود دارد:
بزرگترین لوب مغز: لوب فرونتال بزرگترین لوب مغز است و حدود یک سوم کل قشر مغز را تشکیل میدهد، لایه بیرونی مغز که مسئول عملکردهای شناختی بالاتر است.
بلوغ دیررس: لوبهای فرونتال در دوران نوجوانی و اوایل بزرگسالی دچار رشد و بلوغ قابل توجهی می شوند. این دوره با پیشرفتهای شناختی، افزایش خودکنترلی و توانایی برنامهریزی مؤثر از پیش مرتبط است.
مورد فینیاس گیج: یکی از مشهورترین موارد مربوط به لوب پیشانی، مربوط به فینیاس گیج، کارگر ساختمانی راه آهن در قرن نوزدهم است.
او از یک آسیب مغزی شدید جان سالم به در برد که یک میله آهنی بزرگ به طور تصادفی از لوب پیشانی او عبور کرد. این حادثه به طرز چشمگیری شخصیت و رفتار او را تغییر داد و نقش لوب پیشانی را در شخصیت و عملکرد اجتماعی برجسته کرد.
نقش در درک شوخ طبعی: مطالعات نشان دادهاند که لوبهای پیشانی، به ویژه لوب پیشانی راست، در درک و درک شوخ طبعی نقش دارند. آسیب به این ناحیه میتواند منجر به کاهش توانایی در تشخیص جوکها یا سرگرم کننده یافتن آنها شود.
نقش در تصمیم گیری: لوبهای فرونتال، به ویژه قشر جلوی مغز، برای فرایندهای تصمیم گیری حیاتی هستند. تحقیقات نشان میدهد که لوبهای فرونتال اطلاعات عاطفی، اجتماعی و شناختی را برای تصمیمگیری بهینه یکپارچه میکنند.
نقش در همدلی: لوبهای پیشانی در همدلی و درک احساسات دیگران نقش دارند. مطالعات نشان دادهاند که آسیب یا اختلال در لوب پیشانی میتواند منجر به مشکلاتی در شناخت و درک حالات عاطفی دیگران شود.
نورونهای آینهای: نورونهای آینهای، نوعی سلول مغزی، در لوبهای پیشانی یافت میشوند. اعتقاد بر این است که آنها در رفتار تقلیدی، همدلی و درک اعمال و نیات دیگران نقش دارند.
این حقایق کارکردهای متنوع و مهم لوب پیشانی را در شناخت، رفتار، شخصیت و تعاملات اجتماعی برجسته میکند.
با این حال، ذکر این نکته ضروری است که درک ما از مغز، از جمله لوب پیشانی، با پیشرفت تحقیقات به طور مداوم در حال تکامل است.
لوب پیشانی چه اثراثی بر روی مغز شما میگذارد؟
لوب پیشانی در بسیاری از فعالیتهای سطح بالایی مغز شما نقش دارند که شامل موارد زیر است:
عملکرد اجرایی: لوب فرونتال نقش مهمی در عملکردهای اجرایی دارد که شامل فرایندهای شناختی سطح بالاتری مانند برنامه ریز ی، تصمیم گیری، حل مسئله و رفتارهدفمند است.
شخصیت و رفتار اجتماعی: لوب پیشانی در تنظیم و تأثیرگذاری بر ویژگیهای شخصیتی و رفتار اجتماعی نقش دارد. این به شکل گیری واکنشهای عاطفی، کنترل تکانه، همدلی و خودآگاهی ما کمک میکند.
حافظه کاری: لوب فرونتال به فرایندهای حافظه کاری کمک میکند که شامل ذخیره سازی و دستکاری موقت اطلاعات مورد نیاز برای کارهایی مانند حل مسئله، استدلال و تصمیم گیری است.
کنترل حرکتی: لوب پیشانی شامل قشر حرکتی اولیه است که مسئول کنترل ارادی حرکت است. از طریق ارتباط با سایر مناطق مغز، اقدامات حرکتی را هماهنگ و آغاز میکند.
تولید و درک زبان: مناطق خاصی در لوب فرونتال، مانند ناحیه بروکا، در تولید زبان از جمله تولید گفتار و ساختار جملات نقش دارند.
توجه و تمرکز: لوب فرونتال به تنظیم توجه و تمرکز کمک میکند و به افراد اجازه میدهد تا روی کارهای خاص تمرکز کنند و در عین حال عوامل حواس پرتی را فیلتر کنند.
بازداری و خودکنترلی: لوب فرونتال به مهار پاسخهای نامناسب یا تکانشی، تسهیل کنترل خود و سرکوب رفتارهای نامطلوب کمک میکند.
توجه به این نکته مهم است که این عملکردها فقط به لوب فرونتال محدود نمیشوند، بلکه اغلب با سایر مناطق مغز ادغام میشوند. لوب فرونتال با همکاری سایر نواحی مغز برای پشتیبانی از فرایندهای مختلف شناختی، عاطفی و رفتاری کار میکند.
اگر لوب پیشانی شما آسیب ببیند چه اتفاقی میافتد؟
آسیب به لوب فرونتال بسته به میزان و محل آسیب میتواند منجر به تغییرات شناختی، عاطفی و رفتاری مختلفی شود. در اینجا برخی از پیامدهای احتمالی آسیب لوب فرونتال آورده شده است:
اختلال در عملکرد اجرایی: آسیب به لوب پیشانی میتواند منجر به مشکلاتی در عملکردهای اجرایی مانند برنامه ریزی، تصمیم گیری، حل مسئله و سازماندهی شود.
افراد ممکن است با تعیین اهداف، پیش بینی عواقب و انتخابهای مناسب دچار مشکل شوند.
تغییرات در شخصیت و رفتار اجتماعی: آسیب لوب پیشانی میتواند ویژگیهای شخصیتی و رفتار اجتماعی را تغییر دهد. افراد ممکن است تکانشی، از نظر اجتماعی ناتوان یا از نظر عاطفی ناتوان شوند.
آنها همچنین ممکن است رفتار نامناسب یا بی تدبیری از خود نشان دهند، با کنترل هیجانی مبارزه کنند، یا در همدلی با دیگران مشکل داشته باشند.
مشکلات حافظه: آسیب به لوب فرونتال میتواند بر حافظه فعال تأثیر بگذارد و نگهداری و دستکاری اطلاعات در ذهن برای استفاده کوتاه مدت را دشوار کند. این میتواند بر حل مسئله، توجه و تمرکز تأثیر بگذارد.
اختلالات حرکتی: آسیب لوب پیشانی میتواند منجر به نقص حرکتی، مانند ضعف، فلج، یا مشکلات هماهنگی شود. این میتواند بر حرکات ارادی، مهارتهای حرکتی ظریف و هماهنگی تأثیر بگذارد.
مشکلات زبانی: اگر آسیب بر نواحی مرتبط با زبان در لوب فرونتال تأثیر بگذارد، ممکن است افراد در تولید و درک زبان با مشکلاتی مواجه شوند.
این میتواند به صورت مشکلات زبان بیانی، مشکل در یافتن کلمات، یا چالش در درک زبان نوشتاری یا گفتاری ظاهر شود.
کاهش کنترل تکانه: آسیب لوب پیشانی ممکن است منجر به فقدان کنترل بازدارنده شود که منجر به رفتارهای تکانشی، قضاوت ضعیف و ناتوانی در مقاومت در برابر اصرار یا تکانهها شود.
این میتواند به صورت اقدامات تکانشی، رفتار ریسک پذیر یا مشکلات خودکنترلی ظاهر شود.
کمبود توجه: آسیب به لوب فرونتال میتواند بر توجه و تمرکز تأثیر بگذارد. افراد ممکن است برای حفظ توجه تلاش کنند، به راحتی حواسشان پرت شود، یا در تغییر تمرکز بین وظایف مشکل داشته باشند.
توجه به این نکته مهم است که عواقب خاص آسیب لوب فرونتال میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، زیرا مغز یک اندام پیچیده با مناطق به هم پیوسته است.
برنامههای توانبخشی، درمانها و حمایت متخصصان مراقبتهای بهداشتی میتواند به افراد در مدیریت و سازگاری با تغییرات ناشی از آسیب لوب فرونتال کمک کند.
چه چیزی باعث آسیب به لوب فروتنال شود؟
آسیب به لوب پیشانی ممکن است به دلیل عوامل مختلفی رخ دهد، از جمله:
آسیب مغزی تروماتیک (TBI): ضربه یا تکان شدید به سر میتواند منجر به آسیب لوب فرونتال شود. این میتواند در موقعیتهایی مانند تصادفات رانندگی، سقوط، آسیبهای ورزشی یا حملات خشونت آمیز رخ دهد.
سکته مغزی: سکته مغزی که در اثر قطع جریان خون به مغز ایجاد میشود، اگر در ناحیه خونرسانی به این ناحیه رخ دهد، میتواند به لوب فرونتال آسیب برساند.
تومورهای مغزی: تومورهای داخل یا نزدیک لوب فرونتال میتوانند با اعمال فشار بر بافت مغز اطراف یا با تداخل در عملکرد خود لوب فرونتال باعث آسیب شوند.
عفونت یا التهاب: برخی عفونتها یا شرایط التهابی که بر مغز تأثیر میگذارند، مانند مننژیت یا آنسفالیت، میتوانند منجر به آسیب لوب فرونتال شوند.
اختلالات نورودژنراتیو: شرایط پیشروندهای که منجر به انحطاط سلولهای مغز میشود، مانند بیماری آلزایمر، بیماری پارکینسون، یا زوال عقل فرونتومپورال، میتواند منجر به آسیب به لوب فرونتال شود.
تشنج: تشنجهای طولانیمدت یا مکرر، بهویژه تشنجهایی که از لوب فرونتال منشأ میگیرند (صرع لوب فرونتال)، به طور بالقوه میتوانند باعث آسیب شوند.
سوء مصرف مواد: سوء مصرف مزمن مواد، به ویژه با داروهایی که اثرات نوروتوکسیک دارند، میتواند در طول زمان به آسیب لوب فرونتال کمک کند.
عوامل ژنتیکی: برخی اختلالات یا جهشهای ژنتیکی ممکن است با ناهنجاریهای ساختاری یا عملکردی در لوب فرونتال همراه باشد که منجر به آسیب شود.
توجه به این نکته ضروری است که در برخی موارد، آسیب به لوب فرونتال ممکن است ناشی از ترکیبی از عوامل یا حساسیت فردی باشد.
جستجوی مراقبتهای پزشکی و درمان مناسب برای مدیریت اثرات آسیب لوب فرونتال و ارتقا بهبود در صورت امکان بسیار مهم است.
جمع بندی
شما در لوب پیشانی یک نیم کره در راست مغز و یک نیم کره در چپ مغز دارید آنها در ناحیهای از مغز دقیقاً پشت پیشانی شما قرار دارند.
لوبهای پیشانی برای بسیاری از فعالیتها ضروری هستند و اینها شامل حرکت داوطلبانه و حل مسئله میباشند.
آسیب به لوب پیشانی میتواند یک یا چند فعالیت از مغز شما را تحت تأثیر قرار بدهد.
سکته مغزی، عفونت یا بیماری نورودژنراتیو در بیشتر موارد باعث آسیب به لوب پیشانی میشود و درمان بستگی به علت آسیب دارد و معمولاً شامل چند نوع درمان توانبخشی است.