علت سردرد در زنان چه ارتباطی با هورمون‌ها دارد؟
سردردهای شدید تمام روزهای کاری شما را خراب می‌کند و بر فعالیت‌های شما مانند ورزش کردن تأثیر مخرب می‌گذارد.
در ایالات متحده آمریکا حدود ۱۱۲ میلیون نفر در روز به انواع بیماری‌ها دچار می‌شوند و تقریباً یک سوم از جمعیت را بیماری سردرد تحت تأثیر قرار می‌دهد.
زنان به دلیل نوسانات هورمونی بیشتر از مردان به سردرد مبتلا می‌شوند که باعث تغییرات خلق و خو، بی حوصلگی و عدم توانایی فعالیت ها در زنان می‌شود.
علامت اصلی در سردردهای هورمونی سردرد یا میگرن می‌باشد که می‌تواند به صورت ضربان دار و از یک طرف سر شروع شوند و احتمال دارد که حساسیت شما را نسبت بو و نور افزایش بدهند.
عوامل زیادی مانند ژنتیک، سن و افزایش وزن وجود دارند که محرک‌های سردرد محسوب می‌شوند با این حال سردرد مزمن، در اثر هورمون‌ها و افزایش سن اتفاق می‌افتند.
علت سردرد در زنان
دلایل زیادی برای علت سردرد در زنان وجود دارد و یافتن علت دقیق سردرد، کمی دشوار می‌باشد؛ اما در بیشتر مواقع انواع سردردها در دوره‌های تغییر هورمون و قبل یا بعد از قاعدگی اتفاق می‌افتند و تا یائسگی ادامه دار هستند.
در حالت کلی علت سردرد در زنان به دلیل عدم تعادل استروژن و پروژسترون اتفاق می‌افتد و هنگامی که قبل از قاعدگی سطح پروژسترون به طور طبیعی کم می‌شود دچار سردردهای شدید می‌شوید.
پروژسترون در دوره یائسگی کاهش پیدا می‌کند و باعث سردردهای شدید در زنان می‌شود. پزشک متخصص گزینه‌های درمانی زیادی را برای متعادل کردن هورمون‌ها و جلوگیری از سردردها تجویز می‌کند.
استرس‌ها و عدم تعادل تیروئید احتمال دارد که باعث بروز سردرد شوند و استرس‌های مزمن به مرور زمان غدد فوق کلیوی را دچار اختلال می‌کنند.
تیروئید باعث علائمی مانند سردرد، یبوست، و عدم تحمل سرما می‌شود. شما می‌توانید با انجام دادن اقدامات طبیعی و اصلاح سبک زندگی کیفیت یک زندگی سالم را افزایش دهید.
علت‌های مختلفی باعث سردرد در زمان می‌شوند که ما هر کدام را برای شما به طور کامل توضیح داده‌ایم:
عدم تعادل هورمونی
زنانی که در طول زندگی خود به هیچ عنوان دچار سردرد نمی‌شدند با شروع دوران یائسگی ممکن است دچار سردردهای شدیدی شوند.
تغییرات هورمونی باعث ایجاد سردرد به صورت چرخه‌ی می‌شود و با جریان طبیعی پروژسترون و استروژن همراه است.
سردردهای هورمونی و انواع میگرن‌ها از جمله میگرن قاعدگی در زمان تخمک گذاری و هنگامی که استروژن و سایر هورمون‌ها افزایش پیدا می‌کنند یا در طول قاعدگی که استروژن و پروژسترون کم می‌شوند اتفاق می‌افتد.
سردردهای قاعدگی
پسران و دختران جوان پیش از بلوغ به سردرد دچار می‌شوند با این حال بعد از بلوغ و شروع شدن چرخه قاعدگی، دختران به سردردهای بیشتری مبتلا می‌شوند که بعد از یائسگی کاهش پیدا می‌کند.
همچنین استروژن و پروژسترون در بدن، قبل از قاعدگی کاهش پیدا می‌کند و در روزهای پریودی دچار سردردهای شدید میگرنی می‌شوند.
در اغلب موارد هورمون را با نام پیام رسان‌های شیمیایی نیز می‌شناسند و در اندام‌ها، بافت و جریان‌های خون شما وجود دارند و توسط غدد درون ریز ساخته می‌شوند و به قسمت‌های مختلف بدن انتقال پیدا می‌کنند.
اگر هورمون خاصی در بدن مقدارش کم یا زیاد شود کل سیستم را دچار اختلال می‌کند.
قرص‌های ضد بارداری
علائم و واکنش‌های بدن زنان به قرص‌های ضدبارداری متفاوت می‌باشد و بعضی از زنان، بعد از مصرف یک دوره از قرض‌های ضد بارداری سردردهای شدید را گزارش کرده‌اند.
میگرن در اثر تغییرات هورمونی در هفته‌های آخر چرخه قاعدگی اتفاق می‌افتد و باعث سردردهای ناتوان کننده در زنان می‌شود.
دو نوع قرص ضد بارداری وجود دارد:
- قرص پروژسترون
- قرص ترکیبی
- قرص ترکیبی
این قرص‌ها دارای دو هورمون مصنوعی با نام استروژن و پروژسترون می‌باشند. هورمون‌ها وظیفه ثابت نگه داشتن سطح استروژن را برعهده دارند و این امر باعث آزاد شدن یا توقف تخمک‌های بالغ می‌شوند.
قرص‌های ترکیبی پوشش و مخاط دهانه رحم را تغییر می‌دهند و از بارداری جلوگیری می‌کنند. بسته‌های قرص‌های ترکیبی معمولاً در بسته‌های ۲۱ تا ۲۸تایی عرضه می‌شوند.
هر ۲۱ قرص دارای هورمون است و یک بار در روز به مدت ۳ هفته استفاده می‌شوند. در هفته چهارم نباید هیچ قرصی را مصرف کنید و بعد از گذشتن هفت روز قاعدگی اتفاق می‌افتد.
- قرص پروژسترون
همان‌طور که از نام این قرص‌ها پیدا است حاوی هورمون‌های پروژسترون می‌باشند و آن‌ها را به عنوان مینی قرص نیز می‌شناسند.
قرص‌های کوچکی هستند که دارای پروژسترون کمتری نسبت به قرص‌های ترکیبی می‌باشند و این هورمون‌ها با تغییر پوشش دهانه رحم مانع از بارداری می‌شود.
ازآنجایی که این قرص‌ها حاوی استروژن نیستند فقط هرازگاهی مانع از تخمک گذاری می‌شوند پس روشی ایمن برای جلوگیری از بارداری نمی‌باشند.
دوران بارداری
سردرد یکی از شایع‌ترین مشکلات در دوران بارداری می‌باشد و در سه ماه اول بارداری بیشتر اتفاق می‌افتد.
در طول سه ماه اول بارداری بدن شما افزایش هورمون‌ها و حجم خون را تجربه می‌کند این دو عامل باعث سردردهای مکرر در زنان می‌شوند.
سردردها ممکن است با استرس، تغییرات فصلی و مشکلات بینایی شدیدتر شوند. سایر علت‌های سردرد در دوران بارداری شامل موارد زیر است:
- الگوی خواب نامنظم
- قند خون پایین
- کم آبی بدن
- ترک کردن کافئین
بعضی از زنانی که دچار میگرن هستند و به طور منظم دچار سردرد می‌شوند در دوران بارداری سردردهای کمتری را تجربه می‌کنند با این حال برخی افراد دیگر ممکن است به همان سردرد های قبلی میگرنی خود دچار شوند.
اگر باردار هستید حتماً درباره داروهایی را که برای سردرد مصرف می‌کنید با پزشک در میان بگذارید؛ زیرا بعضی از داروها هستند که به مغز جنین آسیب می‌رسانند.
دوران یائسگی
یائسگی به معنای پایان باروری در زنان می‌باشد این یک فرایند طبیعی است که در سنین بالا ۴۵ سال رخ می‌دهد.
هنگامی که بدون هیچ دلیلی یک سال قاعدگی خود را از دست می‌دهید دچار یائسگی می‌شوید و این امر می‌تواند سال‌ها و ماه‌ها طول بکشد.
یائسگی در اثر راه‌های مختلفی می‌تواند بر روی سردردهای شما اثر گذار باشد و تأثیرات آن بر روی هر زن متفاوت است.
اگر سردردهای شما به دلایل هورمونی اتفاق بیفتد احتمال دارد که بعد از دوران یائسگی تسکین پیدا کند و یا ممکن است دچار سردردهای بیشتری شوید.
به این علت است که وقتی برای همیشه عادت ماهیانه شما متوقف می‌شود سطح هورمون شما با تغییرات کمی کاهش پیدا می‌کند.
تحقیقات نشان داده است زنانی که سردردهای میگرنی را تجربه می‌کنند. درد در ناحیه سر آن‌ها در دوران قبل از یائسگی به‌مرورزمان شدیدتر می‌شود.
تغییرات آدرنال
ممکن است در اثر استرس و اضطراب زیاد، کافئین یا قند خیلی بالا دچار سردردهایی در نواحی مختلف سر می‌شوید.
برای زنانی که مبتلا به تغییرات آدرنال هستند، مصرف خوراکی‌هایی مانند شکر و کافئین رایج است و با کمبود این مواد خوراکی در بدن احساس کاهش انرژی و سردرد در طول شبانه روز می‌کنند.
سردرد آدرنال ممکن است با علائم دیگری مانند سبکی سر، گیجی، خستگی و هوس شوریجات با ترشیجات همراه می‌باشد.
کورتیزول هورمونی می‌باشد که غدد کوچکی که بر روی کلیه‌های شما قرار دارد را وقتی که فرد احساس تنش و استرس می‌کند ترشح می‌شوند.
این هورمون کورتیزول اثرات زیادی را بر بدن می‌گذارد و باعث افزایش ضربان قلب، قند خون و باعث تغییراتی در سیستم عصبی مغز و درنتیجه بروز سردرد می‌شود.
تغییرات انسولین
کم شدن گلوکز که می‌تواند در اثر تولید مصرف بیش از اندازه انسولین رخ بدهد و باعث میگرن ناشی از افت قند می‌شود.
به همین دلیل حذف کردن یک وعده غذایی باعث پایین آمدن گلوکز خون و در نتیجه سردرد می‌شود و به این نوع، سردرد ناشتا نیز می‌گویند.
سردرد ناشتا معمولاً در دور تا دور سر احساس می‌شود و همچنین به صورت سردردهای تنشی غیر تپش دار است. درمان سردرد ناشتا معمولاً با خوردن یک وعده غذایی برطرف می‌شود.
ارتباط میان سردرد میگرنی با انسولین هنوز مشخص نشده است؛ ولی ممکن است افرادی که مقاومت به انسولین دارند.
معمولاً بدن‌ها دچار التهاب می‌شود که این تورم‌ها فرد را در معرض حمله‌های میگرنی بیشتری قرار می‌دهند و تحقیقات نشان داده است زنانی که از بدو تولد دارای اضافه وزن هستند حمله‌های میگرنی بیشتری را تجربه می‌کنند.
هورمون تیروئیدی
اگر دائم دچار سردردهای میگرنی یا مزمن هستید ممکن است این موضوع با عدم تعادل هورمون تیروئیدی همراه باشد.
سردردهای روزانه بر اثر تیروئید هر دو طرف سر را تحت تأثیر قرار می‌دهند و با دردهای فشاری یا کوبنده همراه می‌باشند آن‌ها معمولاً با فعالیت شدید بدتر نمی‌شوند؛ ولی نسبت به نور و صدا حساس هستند.
در سردردهای تیروئیدی فرد بیمار علائمی مانند یخ زدن دست و پا، مشکلات پوستی، بی حوصلگی و یبوست را تجربه می‌کند.
به افرادی که سطح هورمون‌های تیروئیدی در آن‌ها پایین است کم کاری تیروئید نیز می‌گویند و این افراد سردردهایی شبیه سردرد تنشی را تجربه می‌کنند.
سردردهای منتسب به کم کاری تیروئیدی بعد از گذشت زمان دو ماه بعد از نرمال شدن سطح تیروئید، سردردهای آن‌ها برطرف می‌شود.
گزینه درمانی و سبک زندگی مناسب
ممکن است که برای جلوگیری از سردردهای خود لازم باشد که تغییراتی را در شیوه زندگی خود بدهید که شامل موارد زیر است:
- از محرک‌هایی که شناسایی شدن مانند الکل و استرس دوری کنید
- از کم آبی بدن جلوگیری کنید و روزی ۱.۵ تا ۲ لیتر آب بنوشید
- اگر خوردن کافئین بر خواب شما تأثیر مخرب می‌گذارد به آرامی آن را ترک کنید
- خواب با کیفیت داشته باشید و در ساعت‌های مشخصی به رخت خواب بروید
- به هیچ عنوان وعده غذایی را حذف نکنید
- فیزیوتراپی می‌تواند به سفتی گردن و شانه‌ها در اثر سردردهای تنشی اتفاق می‌افتند کمک کننده باشد
- رفتار درمانی به کاهش استرس‌های شما کمک می‌کند
- اگر سردرد شما از نوع هورمونی است با متعادل نگه داشتن سطح استروژن و پروژسترون می‌توانید سردرد را درمان کنید.
بعضی از افراد هورمون‌های حساس‌تری را دارند اگر سردردهای شما در کارهای روزانه و تعاملات اجتماعی را مختل می‌کند به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
اما این امری تضمینی نمی‌باشد؛ ولی یائسگی تا حدودی، بسیاری از زنان را از شر سردردهای بی موقع خلاص می‌کند شما می‌توانید با برنامه درمانی مناسب مشکلات سردرد خود را برطرف کنید.
