سردرد چیست؟ سردرد یکی از شایعترین شکل درد در ناحیهی سر ما است و باعث میشود که ما روزها و ساعتهای زیادی را از محل کار و مدرسه مرخصی بگیریم و به پزشک مراجعه کنیم. سردرد میتواند آنقدر شدید باشد که در فعالیتهای مهم زندگی ما اختلال ایجاد کند.
انواع مختلفی دارد از سردرد وجود دارد که هر فردی شدت درد متفاوتی را تجربه میکند. بعضی از افراد ممکن است؛ سالی یک یا دوبار دچار سردرد شوند در حالی که بعضی از افراد دیگر در طول هفته، دائما دچار سردردهای شدید میشوند. سردردها در بیشتر موارد از خفیف تا دردی که شدید و ادامه دار هستند متغیر است. و اغلب همراه با علائمی مانند تهوع، درد صورت و گردن همراه میباشد.
معمولاً سردرد میلیونها نفر را تحت تأثیر خودش قرار میدهد و در اغلب اوقات سردرد مشکل جدی نمیباشد و آن را میتوان به راحتی زیر نظر پزشک با دارو و اصلاح سبک زندگی و کم کردن استرس درمان کرد.
ما در مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ قصد داریم که سردرد چیست را برای شما توضیح دهیم.
سردرد چیست؟
سردرد چیست؟ در بیشتر مواقع احساس درد در سر یا ناحیهی صورت است. انواع سردردهای مختلفی وجود دارند که از نظر تعداد دفعات و محل درد متفاوت هستند.همهی ما در زندگی خود برای یک بار هم که شده سردرد را تجربه کردهایم.
پزشکان بر این باورند که سردردهای تنشی از همه شایعتر هستند و مانند یک نوار پلاستیکی بزرگ دور تا دور جمجمه شما را به یکدیگر فشار میدهند و باعث حس درد در ناحیهی سر و گردن میشود.
بعضی دیگر از سردردها که به آن میگرن میگویند از یک طرف سر، درد شروع میشود و به صورت نبض دار ادامه پیدا میکند. این سردرد ممکن است که باعث تاری دید و بی حوصلگی در فرد بیمار شود در این مواقع بهتر است که در اتاق تاریک و بدون صدا دراز بکشید و استراحت کنید.
چرا سردرد باعث درد میشود؟
عصب سهقلو که به عصبهای سه شاخه نیز معروف است و احساسات انسان را از پوست سر آن به رگهای خونی که داخل و خارج از جمجمه قرار دارند به سمت پوششهای اطراف مغز مانند مننژها، گوشها، چشمها، صورت و گلو هدایت میکند.
پایانههای عصبی که حساس به درد هستند و به آنها گیرندههای درد نیز میگویند به انواع محرکهای سردرد مانند استرس، غذاهای تند و بوهای قوی یا به مصرف بعضی از داروها واکنشهای شدیدی نشان میدهند و انواع دستورات را از عصب سهقلو به تالاموس مغز برای احساس شدن درد به تمام اندامهای بدن میفرستند.
ما برای شما در موارد زیر توضیح دادهایم که هریک از اندامهای بدن به صورت منظم چه کارهایی را انجام میدهند:
- عصب سهقلو از پایهی مغز شروع میشود و وظیفهاش جمع کردن اطلاعاتی مانند لمس، انواع دردها، لرزش اندامهای بدن در سر، شانه، گردن و ارسال کردن آن به مغز میباشد.
- تالاموس در بخش عمقی مغز قرار دارد که وظیفهی آن کنترل کردن احساسات بدن مانند نور و انواع صداها است و دستوراتی را به بخشهای مختلفی از مغز ارسال میکند که مربوط به درد و واکنشهای عاطفی میباشد.
- وظیفهی بخش های دیگر مغز این است که باعث تهوع، عدم یادگیری و تمرکز و سایر واکنشهای عصبی میشود.

علت سردرد چیست؟
هرکسی در هر سنینی و نژادی ممکن است انواع سردردها را تجربه کند. سردردها معمولاً به دودسته مختلف اولیه و ثانویه دسته بندی میشوند:
- سردردهای اولیه: معمولاً به انواع سردرهای میگرنی، خوشهای و تنشی میگویند و در اثر تغییرات هورمونی و کم آبی بدن ممکن است اتفاق بیفتند.
انواع سردرهای اولیه شامل موارد زیر است:
- میگرن و سردرد چیست؟
این نوع سردرد در کودکان و بزرگسالان به شکلهای مختلفی خودش را نشان میدهد؛ اما این بیماری در زنان بسیار شایعتر از مردان است و اغلب از یک طرف سر شروع میشود و درد آن به صورت ضربان دار است.
علائم میگرن شامل موارد زیر میباشد:
- حالت تهوع و استفراغ
- اختلالات بینایی
- سرگیجه
- سبکی سر
برای اطلاعات بیشتر راجع به این نوع سردرد به مقاله سردرد میگرنی چیست و چه علائم و نشانههای دارد؟ مراجعه فرمایید.
- سردرد تنشی
سردرد تنشی شایعترین نوع سردرد است و معمولاً در اثر استرس و سفت شدن عضلات بدن و خوردن محرکهایی مانند الکل، استعمال دخانیات و مصرف بعضی از داروها اتفاق میافتند.
علائم سردرد شامل موارد زیر است:
- شروع این درد معمولاً خفیف است.
- درد باعث بی حوصلگی میشود.
- قسمت پشت سر را درگیر خود میکند که درد آن شدید نیست.
- سردردهای تنشی به هیچ عنوان باعث تهوع و حساسیت به نور و صدا نمیشوند.
- سردردهای خوشهای
این نوع سردرد چیست؟ مانند میگرن یک طرف سر را در گیر میکنند با این تفاوت که به صورت تپش دار نیستند. سردردهای خوشهای در اغلب مواقع درد آن در ناحیهی اطراف چشم احساس میشود.
علائم رایج سردرد خوشهای شامل موارد زیر است:
- درد شدیدی که یک طرف سر را در بر میگیرد
- چشم ممکن است که قرمز شود
- التهاب چشم
- تورم پلک
- آبریزش بینی
- سردردهای ثانویه: این نوع سردرها معمولاً در اثر آسیبهای گردنی، سرماخوردگی، عفونت دندانها، مشکلات چشمی و تومورهای مغزی اتفاق میافتند.

سردرد در کودکان و علائم آن چیست؟
کودکان نیز ممکن است در اوایل زندگی سردردهایی را تجربه کنند که با مرور زمان و بزرگ شدن شدت سردردهای آن ها بیشتر میشود و در اغلب موارد به میگرن تبدیل میشود همچنین کودکان در دوران نوجوانی احتمال دارد به سردردهای تنشی مبتلا شوند.
کودکان اغلب سردردهای میگرنی را برخلاف بزرگسالان در دو طرف سر احساس میکنند که معمولاً بیشتر از دو ساعت طول نمیکشد.
علائمهای سردرد در کودکان شامل موارد زیر است:
- رنگ پریدگی صورت
- احساس بی قراری
- داشتن حالت تهوع
- کم شدن اشتها
- تب
- خواب آلودگی شدید
سردرد در کودکان احتمال دارد که ناشی از بعضی از محرکها باشد؛ مانند احساسات عاطفی که ممکن است تنش بین اعضای خانواده باشد یا براثر تغییرات آب و هوایی، ضربه خوردن سر و سایر موارد اتفاق بیوفتد.
تشخیص نوع سردرد در کودکان
علت و تشخیص نوع سردرد چیست؟ در کودکان اغلب برای پدر و مادرها و پزشکان دشوار است؛ زیرا کودکان نمیتوانند ناحیهی درد و تعداد حملات سردرد را به درستی بیان کنند.
میگرن معمولاً در کودکان تشخیص داده نمیشود والدین کودک برای تشخیص میگرن باید بعضی از حرکات فرزند خود را زیر نظر بگیرند.
هنگامی که کودک از نگاه کردن تلویزیون و بازی با کامپیوتر خسته میشود یا کودک شما به جاهای تاریک میرود و استراحت میکند شما باید تمامی این عوامل را زیر نظر گرفته و به پزشک متخصص بگویید تا علت بروز سردرد را راحتتر تشخیص بدهد.
درمان سردرد در کودکان
پزشکان با توجه به علت و نوع سردرد درمانهای مختلفی را برای کودکان تجویز میکنند انواع این درمانها شامل موارد زیر میباشد:
- استراحت
- خوردن انواع مایعات
- داروهای مسکن
سردرد در کودکانی که دچار استرس پیش از اندازه میشوند را با آرامش و رفتار درمانی معالجه میکنند و اکسیژن درمانی در کودکانی که مبتلا به سردردهای خوشهای هستند می تواند کمک کننده باشد.

نکات مهم درمورد سردرد
- سردرد ممکن است در هر ناحیهی سر اتفاق بیفتد و به صورت درد خیلی شدید و تپش دارد یا مبهم ظاهر میشود.
- انواع سردردها شامل میگرن، سردرد خوشهای و تنشی هستند.
- پرهیز از محرکها بهترین راه برای پیشگیری از سردرد میباشد.
- سردردهای خفیف معمولاً با داروهای مسکن بدون نسخه درمان میشوند؛ ولی اگر شما سردردهای مکرر را تجربه میکنید حتماً به یک پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید