من دانیال دانشجوی رشته عمرانم و ۳ سالی است که به بیماری صرع مبتلا هستم و داروهای درمان صرع را مصرف می‌کنم یک روز که امتحان مهمی داشتم خیلی عجله‌ای از خانه بیرون زدم و سوار ماشین شدم، با سرعت رانندگی کردم تا به دانشگاه برسم، ولی در مسیر کنترل ماشین از دستم خارج شد و تصادف کردم.
وقتی هوشیاری خودم را بدست آوردم متوجه شدم که در بیمارستانم و هیچ خاطرهایی از تصادف به یاد نمی‌آوردم.بعد مدتی از تصادف رفتارهای عجیب و غریبی داشتم زود عصبانی می‌شدم و چند دقیقه ای را به یک نقطه خیره می‌شدم. روزی چند بار احساس لرزش در یک قسمت بدن داشتم و گاهی اوقات تعادل بدن خود را از دست می‌دادم و بروی زمین می‌افتادم.
با مراجعه به پیش یک متخصص متوجه شدم که بر اثر ضربه خوردن ناحیهی از سرم در تصادف به بیماری صرع مبتلا هستم. درمان صرع من با انواع داروهایی که پزشک متخصص تجویز کرد کنترل و درمان شد.
افراد مبتلا به صرع و خانواده‌ی آن‌ها در بیشتر اوقات باورهای نادرست را در پیرامون خود تحمل می‌کنند و اغلب درمورد بیماری خود با کسی صحبت نمی‌کنند. این امر بیماران صرع را به سکوی نا آگاهی و نا امیدی سوق می‌دهد. همه‌ی مردم باید این بیماران را درک کنند تا بتوانند که راحت تر در جامع زندگی کنند.
ما در مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ قصد داریم انواع داروهای موثر درمان صرع را برای شما توضیح دهیم.
درمان صرع
بیماری صرع چگونه درمان می‌شود؟
پزشکان با توجه به شدت و نوع تشنج بیمار مناسب‌ترین روش درمان صرع را برای مبتلایان در نظر می‌گیرند. بر اساس مطالعات جدیدی که از درمان دارویی، روی بیماران مبتلا به صرع انجام شده است؛ نشان می‌دهد که ۷۰ درصد آن‌ها از داروهای ضد صرع نتایج مطلوبی را گرفته‌اند.
حدود ۵۰ درصد از مبتلایان تشنج ناشی از صرع بعد از ۳ سال کاملاً درمان شده‌اند و نیازی به درمان‌های دارویی و استفاده از قرص‌ها ندارند.
انواع روشهای درمانی صرع شامل موارد زیر می‌باشد که پزشک متخصص با توجه به شرایط سنی و وخامت بیماری بهترین روش درمانی را برای شما توصیه می‌کند:
- درمان دارویی صرع
- جراحی مغز
- تحریک عصب واگ VNS
- رژیم غذایی کتوژنیک
داروهای مؤثر در درمان صرع
داروهای ضد صرع که به آن ها AED نیز می‌گویند. متداول‌ترین روش درمان صرع هستند که از هر ۷ نفری که دارو مصرف می‌کنند حدود ۱۰ نفر، تشنج ناشی از بیماری صرع آن‌ها کنترل شده است. داروهای ضد صرع با تغییراتی که بر روی نورون‌های عصبی ایجاد می‌کنند باعث درمان بیماری می‌شوند.
این داروها ممکن است که صرع را برای همیشه درمان نکنند؛ ولی از تشنج‌های مکرر جلوگیری می‌کنند.
انواع داروهای ضد صرع شامل موارد زیر است:
- والپروات سدیم
- کاربامازپین
- لاموتریژین
- لوتیراستام
- توپیرامات
تجویز این داروها با توجه به شرایط سنی، نوع تشنج و اقدام برای بارداری متفاوت است؛ زیرا بعضی از داروهای ضد صرع می‌تواند به جنین آسیب برساند.
مصرف داروهای ضد صرع
این دارو با شکل‌های مختلفی مانند انواع قرص‌ها، آمپول و شربت در بازار به فروش می‌رسند. اغلب پزشک متخصص این دارو را از دوز خیلی کم شروع می‌کند و با توجه به شرایط بیماری دوز آن را به تدریج افزایش می‌دهد، تا تشنج‌های شما کم یا به طور کامل متوقف شود.
اگر نوع داروی ضد صرعی که مصرف کرده‌اید برای شما مناسب نبود و عوارض‌های خیلی بدی را در بدن تان بر جای گذاشت، پزشک متخصص نوع داروی شما را تغییر می‌دهد.
این نکته بسیار حائز اهمیتی است که زمان مصرف و دوز مناسب داروی ضد صرع را رعایت کنید و از قطع کردن دارو بدون مشورت پزشک خودداری شود زیرا ممکن است که باعث تشدید تشنج و بیماری شما می‌شود.
اگر شما چند سالی است که تشنج ندارید؛ ولی دارو مصرف می‌کنید می‌توانید زیر نظر پزشک با کم کردن دوز دارو آن را قطع کنید. داروهای ضد صرع را با انواع داروهای بدون نسخه مصرف نکنید؛ زیرا می‌تواند عملکرد داروی ضدتشنج شما را دچار اختلال کند.
عوارض ناشی از مصرف داروهای ضد صرع
در هنگام شروع مصرف قرص‌های ضد صرع (AED)، شما عوارضی را احساس می‌کنید که معمولا بین ۱-۷ روز از بین می‌روند؛ ولی بعضی از عوارض دیگر خطرناک هستند که اگر ادامه دار باشند باید زیر نظر پزشک متخصص قطع شوند.
خطرات جانبی رایجی که داروهای ضد صرع دارند شامل موارد زیر است:
- خواب آلودگی مکرر
- بی حوصلگی
- سردرد
- لرزش دست و پا
- ریزش شدید مو
- متورم شدن لثه
- یبوست
- خارش پوستی
- کهیر
عارضه‌های دیگری مانند گیجی، تنگی نفس و اگر عدم درک درست از محیط اطراف را داشتید حتماً با پزشک خود تماس بگیرید؛ زیرا احتمال دارد که دوز داروی شما خیلی زیاد باشد.
جراحی مغز
اگر داروهای ضدصرع برای کنترل تشنج و دیگر علائم های بیمار مبتلا مناسب نبودند و انواع آزمایش‌ها نشان می‌داد که علت تشنج، ناشی از مشکلاتی در بخش کوچکی از مغز است، پزشک جراح قسمتی از ناحیهی آسیب دیده را بدون هیچ گونه عوارضی برمی‌دارد.
از مهم‌ترین خصوصیتی که این روش درمانی دارد این است که تشنج شما بعد از جراحی به طور کامل متوقف می‌شود.
آزمایش‌های قبل از عمل جراحی
اگر فرد مبتلا به بیماری صرع، بعد از مصرف چندین دارو به مدت طولانی درمان نشود. پزشک متخصص با انجام دادن آزمایش‌ها و تفسیر آن‌ها به شما می‌گوید که آیا جراحی امکان پذیر است یا خیر.
این آزمایش‌ها شامل نوار مغزی الکتروانسفالوگرام (EGG) می‌باشد که به کمک آن تست‌های حافظه، یادگیری و سلامت روانی شما را بررسی می‌کنند و پزشک متخصص می‌تواند که بهترین راه درمانی و جراحی را با توجه به نوع تشنج شما داشته باشد.
در زمان جراحی مغز چه اتفاقی می‌افتد؟
در این نوع جراحی که برای درمان صرع روشی مؤثر است فرد بیمار را بیهوش می‌کنند. پزشک جراح یک برشی در سر و یک سوراخ کوچکی در جمجمه ایجاد می‌کند تا بتواند ناحیهی آسیب دیده مغز را بیرون بیاورد. روزنه‌های جمجمه‌ی مغز و پوست سر شما با بخیه بسته می‌شوند.
خطرات جانبی بعد از عمل جراحی
بعد از عمل جراحی حتماً باید مراقب زخم‌های سر خود باشید تا عفونت نکند احتمال دارد پزشک متخصص به شما داروهای آنتی‌بیوتیک بدهد که باید سر موقع مصرف شوند.
ممکن است ۱-۶ ماه طول بکشد که فرد بیمار به روال عادی زندگی خود برگردد. بعد از عمل جراحی ممکن است که تشنج شما متوقف نشود، بنابراین نیاز دارید که برای درمان صرع، داروهای ضد تشنج را ۱- ۳ سال مصرف کنید.
خطرات دیگری که بعد از عمل جراحی شاید برای شما اتفاق بیفتد شامل کم شدن حافظه، نوسانت خلقی و یا تاری دید می‌باشد که این علائم به مرور زمان بهبود پیدا می‌کنند.
محرک عصب واگ (VNS)
این روش درمان صرع اغلب برای کسانی مؤثر است که از روشهای دارویی و جراحی جواب نگرفته‌اند و هنوز به صورت مداوم تشنج را تجربه می‌کنند.
یک وسیله‌ی الکتریکی بسیار کوچکی هستند که با باطری کار می‌کنند و در زیر پوست شما قرار می‌گیرند این دستگاه دارای یک سیم نازک و الکترودهای حسگر است که به بافت‌های عصبی گردن که به نام واگ معروف‌اند پیوند زده می‌شود.
نوسانات الکتریکی توسط الکترودهای حسگر و با توجه به شدت تشنج از طریق یک رایانه تنظیم و به بافت‌های عصبی گردن فرستاده می‌شود این تحریک عصبی در بیشتر مواقع باعث قطع کامل صرع شما نمی‌شود؛ ولی در کم کردن تعداد تشنج بسیار مؤثر است. طول عمر باطری دستگاه معمولاً ۱۰ سال می باشد که بعد از آن باید عوض شود.
عوارض‌های ناشی از این محرک عصبی شامل موارد زیر است:
- خشن شدن صدا
- گلودرد
- سرفه زدن به مدت طولانی
رژیم غذایی کتوژنیک
رژیم کتوژنیک یکی از راه‌های درمان صرع است. این رژیم غذایی حاوی غذاهای چرب و پروتئین با کربوهیدرات کم هستند و در کودکان بیشتر از بزرگسالان در درمان تشنج مؤثر می‌باشد.
در زمان قدیم که هنوز داروهای ضد صرع کشف نشده بود از رژیم کتوژنیک برای بیماری صرع استفاده می‌کردند؛ اما این رژیم غذایی در سال‌های اخیر دیگر برای بزرگسالان تجویز نمی‌شود؛ زیرا این رژیم حاوی مواد غذایی پرچرب است که برای سلامتی بیمارانی مانند دیابت و بیماری‌های قلبی مضر می‌باشد.
از این رژیم غذایی برای کودکانی که تشنج‌های مکرر دارند و با داروهای ضد صرع درمان نشده اند استفاده می‌شود و می‌تواند تشنج‌های ناشی از صرع را در این کودکان تا حدود زیادی کاهش بدهد استفاده از این رژیم غذایی باید تحت نظر یک پزشک تغذیه انجام بگیرد.
عوارض داروهای گیاهی
داروهای گیاهی باید با احتیاط بسیار زیای مصرف شوند؛ زیرا ممکن است با بعضی از داروهای ضد صرع تداخل پیدا کنند و باعث بدتر شدن بیماری صرع شوند.
خار مریم گیاهی است که افراد مبتلا به افسردگی از آن برای درمان بیماری خود استفاده می‌کنند؛ ولی این گیاه بر عملکرد داروهای ضد تشنج و درمان صرع در خون اثر مخربی می‌گذارد و به افراد مبتلا به بیماری صرع توصیه نمی‌شود.
برخی از مطالعات روی داروهای گیاهی نشان می‌دهد که درمان‌های رایحه‌ای مثلاً بوی رزماری، رازیانه باعث بیشتر شدن علائم و تشنج در افراد مبتلا می‌شود.
پزشکان متخصص با انواع روشهای درمانی و فرد بیمار با دوری از محرک‌های تشنج کمک می‌کنند که بیمار بتواند به شرایط عادی زندگی خود برگردد و زندگی راحت‌تر و آسوده‌تری را در کنار این بیماری داشته باشد.
پس بیماران مبتلا به بیماری صرع باید توصیه‌های پزشک متخصص خود را جدی بگیرند و روشهای درمانی صرع را ادامه بدهند تا به نتیجه‌ی مطلوبی دست پیداکنند.
