حداقل ۱۳ درصد ازا افراد ایالت متحده آمریکا ممکن است در طول عمر خود، یک‌بار دچار تشنج شوند. اما تشنج چیست؟ این سؤال ممکن است ذهن بسیار افرادی که به بیماری تشنج مبتلا هستند را به خود درگیر کرده باشد.
ما در این مقاله از مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ قصد داریم جواب این سؤال مهم را که ذهن شما را درگیر کرده بدهیم، پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
تشنج چیست؟
وقتی عملکرد مغز به صورت طبیعی کار نکند، سلول‌های عصبی که به نورون نیز معروف هستند، نمی‌توانند پیام‌های الکتریکی را به یکدیگر انتقال دهند و باعث قطع شدن سیگنال‌های الکتریکی به صورت موقت می‌شود. همین تغییر ناگهانی در سیگنال‌های الکتریکی مغز باعث ایجاد تشنج می‌شود.
این بیماری باعث تغییراتی در خلق و خو، سطح هوشیاری و حرکت می‌شود. اگر شخصی را دیدید که حملات تشنج آن بیشتر از دو دقیقه طول کشیده است. حتماً با اورژانس پزشکی تماس بگیرید.
علت تشنج چیست؟
اکثر افراد تشنج را با بیماری، صرع اشتباه می‌گیرند. پزشکان معتقدند که تشنج یک بیماری نیست، بلکه ممکن است به دلیل بیماری‌هایی که در موارد زیر اشاره می‌کنیم اتفاق بیفتد:
- تب بالا به دلیل عفونت‌های مغز
- کمبود خواب شدید
- پایین بودن سدیم در خون
- مصرف بعضی از داروها مانند قرص‌های مسکن یا ضد افسردگی
- تومور یا سکته مغزی
- آسیب‌های مغزی
- خونریزی مغزی
- کووید-۱۹
ولی در بیماری صرع یکی از علائم شایع آن تشنج است و ممکن است در این بیماری فرد چند بار دچار تشنج شود.
انواع تشنج
تشنج‌ها به دو دسته قابل تحریک و غیر قابل تحریک دسته بندی می‌شوند:
- تشنج‌های قابل تحریک
تشنج‌هایی هستند که بر اساس شرایط مختلفی که در بدن ما پیش می‌آید، مانند تب خیلی شدید، خوردن مشروبات الکی و استفاده از مواد مخدر ممکن است اتفاق بیفتد. حدود ۳۰-۳۵ درصد این تشنج‌ها مربوط به تحریک شدن هستند.
- تشنج‌های غیر قابل تحریک
این تشنج‌ها ممکن است بر اثر یک حادثه خاصی مانند تصادف شدید که در آن سر ضربه شدیدی می‌خورد یا سکته مغزی اتفاق بیفتد. تشنج غیر قابل تحریک حدوداً یک هفته زمان می‌برد که فرد دچار تشنج شود و علائم آن ظاهر شود.
علاوه بر این، تشنج‌ها ممکن است به دو صورت کلی در سر ما ظاهر شوند:
- تشنج عمومی
این تشنج اغلب در دو نیمکره راست و چپ سر را در بر می‌گیرد. تشنج عمومی اغلب ریشه‌ی ژنتیکی دارد و کل سر را در بر می‌گیرد و باعث عوارضی در بدن ما می‌شود.
تشنج کانونی
این تشنج کانونی که به تشنج جزئی نیز معروف است در یکی از نیم کره‌های راست و چپ سر اتفاق می‌افتد؛ ولی در موارد خیلی نادرتر تشنج می‌تواند خیلی شدید باشد به‌طوری‌که تمام سر را درگیر کند.
علائم تشنج
به علائمی که فرد قبل از شروع تشنج احساس می‌کند اورای تشنج می‌گویند. این اورا ممکن است علائمی مانند تغییرات خلق خو که باعث استرس و اضطراب شدید می‌شود و در موارد نادرتر فرد مبتلا به تشنج احساس وحشت زدگی و افسردگی را دارد. از دیگر علائمی که اورای تشنج دارد می‌توان به عرق کردن زیاد، زرد شدن پوست، احساس درد در معده اشاره کرد.
علائم تشنج در کودکان چیست؟
تشنج در کودکان بین چهار تا شش‌ساله شایع‌تر است. گاهی اوقات ممکن است که تشنج بر اثر آسیب رسیدن به مغز اتفاق بیفتد. به بعضی از این آسیب‌ها که ممکن است اتفاق بیفتد، در موارد زیر اشاره کرده‌ایم:
- عوامل ژنتیکی
- تب خیلی بالا
- آسیب شدید به بعضی از نواحی سر
- مصرف بعضی از داروها که با بدن کودک سازگار نبوده است.
علائم تشنج شایع در کودکان عبارتند از:
- خیره شدن به یک جا بدون حرکت کردن
- تکرر ادرار شدید
- لرزش دست و پا
- از دست دادن کوتاه مدت حافظه
تشنج در زنان باردار چگونه است؟
طبق مطالعات جدیدی که بر روی زنان بارداری که دچار تشنج می‌شوند انجام شده است نشان می‌دهد که تشنج باعث پایین آمدن ضربان قلب جنین و در بعضی موارد باعث زایمان زودرس یا سقط جنین می‌شود. تشنج ممکن است در اثر تومورهایی مغزی، مسمومیت و فشار خون خیلی بالا نیز اتفاق بیفتد.
چگونه به فردی که دچار حمله تشنج شده است کمک کنیم؟
- از دست زدن و نگه داشتن فرد هنگام تکان خوردن پرهیز کنید.
- زیر سر فردی که دچار تشنج شده است یک بالشت نرم بگذارید، تا از ضربه به سر آن جلوگیری کنید.
- از دادن انواع نوشیدنی و خوراکی به فرد بیمار اجتناب کنید.
- مراقب باشید بیمار دچار استفراغ نشده باشد؛ زیرا ممکن است باعث خفگی آن شود.
- اگر بعد از بهبودی احساس خواب آلودگی کرد بگذارید استراحت کند، ولی تنفس آن را مدام چک کنید.
علائمی که بعد از بهبودی تشنج اتفاق می‌افتد.
کسانی که به بیماری تشنج مبتلا هستند باید ماهیانه زیر نظر پزشک متخصص خود چکاپ شوند، تا علائم بیماری آن‌ها شدیدتر نشود. ما در این مطلب از مجله برین مگ قصد داشتیم که تشنج را برای شما به طور کامل توضیح دهیم در مطالب بعدی انواع تشنج را برای شما توضیح می‌دهیم.
