صفر تا صد تشنج در نوزادان از علائم، علت، تشخیص و روش های درمانی را بشناسید!

تشنج در نوزادان یکی از مشکلات جدی پزشکی است که می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد. این اختلال معمولاً به دلیل فعالیت الکتریکی غیرطبیعی و بیش از حد در مغز نوزادان رخ می‌دهد و می‌تواند عواقب جدی برای سلامت و رشد کودک داشته باشد. در ادامه به بررسی علل اصلی تشنج در نوزادان می‌پردازیم.

۱. کمبود اکسیژن و عفونت‌ها

یکی از دلایل اصلی تشنج در نوزادان، کمبود اکسیژن‌رسانی به مغز است. این وضعیت ممکن است به دلیل مشکلات در حین زایمان یا عوارضی که در دوران بارداری رخ می‌دهد، ایجاد شود.

در این شرایط، مغز نوزاد نمی‌تواند به درستی عمل کند و این امر می‌تواند منجر به تشنج شود. همچنین، عفونت‌های ویروسی و باکتریایی، به ویژه عفونت‌های دستگاه تنفسی و مننژیت، می‌توانند به تشنج منجر شوند.

 این عفونت‌ها معمولاً با تب بالا همراه هستند و نوزادان را در معرض خطر قرار می‌دهند.عفونت‌ها می‌توانند باعث التهاب در مغز شوند که این نیز به نوبه خود می‌تواند منجر به تشنج گردد. به عنوان مثال، مننژیت که التهاب غشای مغز است، یکی از علل شایع تشنج در نوزادان است. در این وضعیت، تشخیص و درمان سریع بسیار حیاتی است تا از آسیب‌های دائمی به مغز جلوگیری شود.

۲. اختلالات متابولیک و تغذیه نامناسب

اختلالات متابولیک نیز می‌توانند به عنوان یکی دیگر از علل تشنج در نوزادان مطرح شوند. کمبود قند خون، کلسیم و الکترولیت‌ها می‌تواند باعث ایجاد تشنج در نوزادان شود.

این اختلالات معمولاً ناشی از تغذیه نامناسب یا مشکلات پزشکی زمینه‌ای هستند. نوزادانی که به طور کافی تغذیه نمی‌شوند، ممکن است به کمبود مواد مغذی دچار شوند که این امر می‌تواند خطر تشنج را افزایش دهد.

علاوه بر این، اعتیاد مادر به مواد مخدر در دوران بارداری نیز می‌تواند به تشنج نوزاد منجر شود. در این حالت، نوزاد ممکن است با مشکلات جدی از جمله اختلالات عصبی مواجه شود که یکی از عواقب آن تشنج است. به همین دلیل، مراقبت‌های پیشگیرانه و تغذیه مناسب در دوران بارداری و پس از زایمان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

۳. ناهنجاری‌های ساختاری مغز

ناهنجاری‌های ساختاری مغز یکی دیگر از علل مهم تشنج در نوزادان هستند. این ناهنجاری‌ها ممکن است در دوران بارداری ایجاد شوند و شامل مشکلاتی مانند نقص‌های مادرزادی و اختلالات در رشد مغز می‌باشند.

به عنوان مثال، ناهنجاری‌هایی مانند کورتکس غیرطبیعی یا ناهنجاری‌های در ساختارهای زیرین مغز می‌توانند منجر به فعالیت الکتریکی غیرطبیعی و در نتیجه تشنج شوند.تشخیص این ناهنجاری‌ها معمولاً از طریق تصویربرداری مغزی مانند MRI یا CT Scan انجام می‌شود.

درمان این نوع تشنج‌ها ممکن است شامل داروهای ضد تشنج، فیزیوتراپی و در برخی موارد، جراحی باشد. تشخیص زودهنگام و مداخله مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی نوزاد و کاهش عوارض بلندمدت کمک کند.

۴. عوامل ژنتیکی و ارثی

عوامل ژنتیکی نیز می‌توانند نقش مهمی در بروز تشنج در نوزادان ایفا کنند. برخی از اختلالات ژنتیکی می‌توانند باعث افزایش خطر تشنج شوند. به عنوان مثال، سندرم‌های خاصی مانند سندرم داون یا سندرم ادواردز می‌توانند با افزایش احتمال تشنج همراه باشند.

همچنین، برخی از اختلالات متابولیک ارثی نیز می‌توانند به تشنج منجر شوند.تشخیص این نوع اختلالات معمولاً از طریق آزمایش‌های ژنتیکی انجام می‌شود.

در صورتی که تشنج ناشی از یک اختلال ژنتیکی باشد، مشاوره ژنتیک می‌تواند به خانواده‌ها کمک کند تا درک بهتری از وضعیت کودک خود داشته باشند و برنامه‌ریزی مناسبی برای درمان و مراقبت‌های آینده انجام دهند. درمان این نوع تشنج‌ها ممکن است شامل داروهای خاص، تغییرات در رژیم غذایی و مراقبت‌های ویژه باشد.

۵. عوامل محیطی و استرس

عوامل محیطی و استرس نیز می‌توانند به بروز تشنج در نوزادان کمک کنند. شرایطی مانند تغییرات ناگهانی در دما، نور شدید، یا صداهای بلند می‌توانند محرک‌هایی باشند که باعث تشنج در نوزادان حساس می‌شوند.

همچنین، استرس‌های عاطفی و فیزیکی ناشی از محیط زندگی نیز می‌توانند بر روی سلامت مغز نوزاد تأثیر بگذارند و خطر تشنج را افزایش دهند.

مراقبت از نوزاد در یک محیط آرام و ایمن می‌تواند به کاهش خطر تشنج کمک کند. والدین باید به نشانه‌های استرس در نوزادان توجه کنند و در صورت مشاهده علائم غیرعادی، به پزشک مراجعه نمایند.

 ایجاد یک روال روزانه منظم و فراهم کردن شرایط مناسب برای خواب و تغذیه نوزاد نیز می‌تواند به بهبود سلامت عمومی و کاهش خطر تشنج کمک کند.

تشنج در نوزادان می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد که هر یک نیاز به توجه و درمان خاص خود دارند.

از کمبود اکسیژن و عفونت‌ها گرفته تا اختلالات متابولیک، ناهنجاری‌های ساختاری، عوامل ژنتیکی و محیطی، هر یک می‌توانند به این وضعیت منجر شوند.

 تشخیص زودهنگام و مداخله مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی نوزاد و کاهش عوارض بلندمدت کمک کند. والدین و مراقبان باید به نشانه‌ها و علائم توجه کنند و در صورت نیاز به پزشک مراجعه نمایند تا از سلامت نوزاد خود اطمینان حاصل کنند.