انواع اضطراب وجود دارد که هر فردی آن را به یک صورت تجربه میکند بعضی از افراد ترس جدایی از یک عزیز را دارند و برخی دیگر هستند که در اثر اضطراب دچار حمله قلبی میشوند.
اضطراب بخشی از زندگی ما میباشد و در صورتی به عنوان اختلال شناخته میشود که باعث ناراحتی قابل توجهی در زندگی ما شود.
بسیاری از افراد مختلف به دلیل اینکه عوارضی که این اختلال بر زندگی آنها وارد کرده است دچار افسردگی میشوند.
معمولاً اختلالات اضطرابی خود به خود از بین نمیروند و ممکن است تا آخر عمر همراه فرد باشد و درمان نشوند.
اگر هیچ چالش نگرانی و ترسی وجود نداشته باشد به وسیله یک مشاور سلامت روان و در کوتاه مدت قابل درمان است.
طبق گزارش مؤسسه سلامت و روان معمولاً اضطراب ۴۰ میلیون از بزرگسالان و ۱۸ درصد از جمعیت جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد.
که معمولاً از ترس، عدم اعتماد به نفس یا هراس پیش از اندازه ریشه دارد.
در این مطلب از مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ با ما همراه باشید.
اضطراب چیست؟
اضطراب معمولاً یک احساس طبیعی در بدن میباشد و مغز شما برای واکنش به استرسها و هشدارهای احتمالی آن را ترشح میکند.
همه انسانها احساس اضطراب میکنند؛ مانند هنگام روبهروشدن با مشکلی در محل کار یا قبل از شرکت در آزمون ممکن است نگران باشید.
اضطراب برای بدن مفید است و گاهی مشکل ندارد؛ اما اختلالات اضطرابی معمولاً متفاوت است و شامل گروهی از بیماریهای روانی میباشد.
اضطرابهای پیش از اندازه و غیر طبیعی باعث میشود که در محل کار، دورهمیهای خانوادگی و سایر موقعیتها، علائم شما را بدتر کند.
با درمان به موقع بسیاری از افراد مبتلا میتوانند احساسات و علائم اضطرابی خود را کنترل کنند.
انواع اضطراب
علائم انواع اضطراب ممکن است مدتی بیایند و بروند؛ ولی اگر ۶ ما طول کشید ممکن است به یک اختلال اضطرابی جدی تبدیل میشود که باید درمان شود.
از انواع اضطراب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
فوبیاها
ترس شدید از حیوانات، وسایل یا یک موقعیت خاص دارند. ممکن است که شامل ترس از سگها، عنکبوت، ارتفاع و دندان پزشک یا هر چیز دیگر باشد.
فرد مبتلا همیشه در تلاش است که با ترس خود مواجهه نشود؛ ولی وقتی که با آن روبهرو شد پریشانی خیلی شدیدی را تجربه میکند.
ترس و وحشت زدگی حداقل باید ۶ ماه طول بکشد که آن را به عنوان یک فوبیا بشناسند.
اما کودکانی که ترسهای مناسب سن خود دارند را به عنوان فوبیا نمیشناسند؛ مثلاً یک کودک ۳ساله معمولاً از تاریکی میترسد.
این گونه ترسهای مناسب سن یا کمتر از ۶ ماه را مشاوران درمانی به عنوان فوبیا در نظر نمیگیرند.
اضطراب فراگیر
این انواع اضطراب زمانی اتفاق میافتد که فرد درباره موضوعات مختلف مانند روابط اجتماعی، عملکرد مدرسه یا شغل احساس نگرانی میکند.
کنترل کردن این نگرانیها اغلب سخت میباشد و دائماً علائم آن ظاهر میشوند و عدم تمرکز را در فرد ایجاد میکند.
معمولاً نگرانیها در بیشتر مواقع به قدری شدید هستند که فرد را از فعالیتهای زندگی باز میدارند.
در بیشتر مواقع اضطراب فراگیر باعث علائمی مانند سردرد، معده درد و تنش عضلانی میشود.
میتواند در فعالیتهای روز مره شما اثر گذار باشد و احتمال دارد که بر چند بخش از زندگی شما تأثیر بگذارد که شامل موارد زیر است:
- میتواند بر توانایی شما در کار کردن اثر بگذارد
- انرژی و خواب کافی را از شما بگیرد.
تشخیص این اختلال ممکن است که برای فرد و مشاورههای درمانی دشوار باشد؛ زیرا ممکن است که علائم سایر اختلال اضطرابی را نداشته باشید.
اگر بیشتر از ۶ ماه است که احساس نگرانی و اضطراب میکنید و تأثیر منفی بر چندین بخش از زندگی شما تأثیر میگذارد احتمالاً به انواع اضطراب فراگیر مبتلا هستید.
اختلال هراس
اختلال پانتیک به این معنی میباشد که به صورت مکرر شما حملات پانتیک را تجربه میکنید بدون این که محرک خاصی وجود داشته باشد.
حملات پانتیک میتواند شامل ترکیبی از احساسات از جمله تپش قلب، تنفس سریع، سرگیجه و حالت تهوع باشد.
همچنین فرد ممکن است که ترس از مردن یا دیوانه شدن را تجربه کند و معمولاً حملات در عرض ۱۵ دقیقه به نقطه اوج خود میرسد.
علائم اختلال پانتیک شامل موارد زیر است:
- احساس ترس شدید
- درد قفسه سینه و تپش شدید قلب
- احساس مرگ یا حمله قلبی
- عرق کردن پیش از اندازه
- گر گرفتگی
- لرز شدید
- خشکی دهان
- احساس خستگی
- تنگی نفس
- احساس ضعف
- حالت تهوع
- سوزنسوزنشدن دست یا انگشتان
- تکرر ادرار
- دل پیچ
ترس از وضعیتهای خاص میتواند باعث حملههای پانتیک شود برای مثال، ممکن است که شما در مکان های تاریک احساس خفگی میکنید اما مجبورید که از آسانسور استفاده کنید.
اختلال اضطراب اجتماعی
فوبیای اجتماعی زمانی اتفاق میافتد که فرد ترس شدید از شرمساری یا تحقیر شدن دارد.
فردی که دچار اختلال است یک ترس مداوم درباره قضاوت شدن یا ارزیابی شدن توسط دیگران دارد و همیشه احساس نگرانی شدید از حضور پیدا کردن در مکانهای اجتماعی را دارد.
ممکن است فردی به شدت از گفتن حرفهای اشتباه بترسد و احساس حماقت و شرمساری کند.
این انواع اضطراب میتواند در یک وضعیتهای خاص مانند سخنرانی در مدرسه یا وقتی که در تعامل با همسالان و بزرگسالان است رخ بدهد.
در نتیجه فردی که دچار این اختلال است ممکن است از ارتباط برقرار کردن با دیگران اجتناب کند و با دوستان نزدیک و خانواده احساس راحتی کند.
همچنین ممکن است از دیگران بخواهد به جای او صحبت کنند؛ مانند سفارش دادن غذا از پشت گوشی یا در رستوران و سایر موقعیتهای خاص میباشد.
بین کم رویی و اختلال اضطرابی تفاوتهایی وجود دارد. کم رویی معمولاً شامل بعضی از ناراحتیها در وضعیتهای خاص میباشد.
در حالی که اختلال اضطرابی مانع از فعالیتهای فرد در خانه، محل کار یا در حلقههای اجتماعی خود میشود.
ناراحتیهای زود گذر در بعضی از موقعیتهای اجتماعی، نشان دهنده اضطراب اجتماعی نمیباشد.
بعضی از موقعیتهای متداول که ممکن است این اختلال اضطرابی را تجربه کنید شامل موارد زیر است:
- سخنرانی در جمع یا گروهی خاص
- ملاقات با افراد مختلف یا غریبه
- پیدا کردن دوست
- خوردن یا آشامیدن در حضور دیگران
علائم فیزیکی اختلال اضطراب اجتماعی شامل موارد زیر است:
- تعریق پیش از اندازه
- ضربان قلب بالا
- لرزش صدا
- شرم ساری یا خجالت زدگی
اختلال بعد از سانحه
استرسهای بعد از سانحه میتواند در اثر یک تجربه یا رویداد ناگوار مانند جنگ، تصادف اتفاق بیفتد.
یک اختلال واقعی است و زمانی اتفاق میافتد که فرد یک رویداد ناگوار، ترسناک و تکان دهنده را تجربه کرده یا شاهد آن باشد.
این اتفاقات استرس زا معمولاً وضعیتی را شامل میشود که زندگی شخصی در معرض خطر یا آسیب شدید قرار گرفته باشد.
کودکان و بزرگسالانی که حتی زمانی در خطر نیستند احساس اضطراب یا استرس را همراه خود دارند.
از علائم این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصور کردن سانحه و احساس اینکه ممکن است اتفاق بیفتد.
- مشکلاتی در خواب و کابوس
- احساس تنهایی
- از دست دادن علاقه به فعالیتهای لذت بخش گذشته
- پرخاشگری
- احساس گناه یا نگرانی شدید
- افکار ترسناک
- دردهای فیزیکی مانند معده درد یا سردرد
- باورهای منفی درباره خود یا دیگران
اختلال وسواس اجباری (OCD)
انواع اضطراب وضعیتی است که در آن افکار یا احساساتی دارید که شما را مجبور به کارهای تکراری میکند. رفتارهای تکراری میتواند در ارتباط با دیگران و فعالیتهای روزانه اختلال ایجاد کند.
معمولاً به عنوان یک بیماری مزمن میباشد ولی علائم میتواند به صورت آهسته از بین بروند و یا ظاهر شوند.
احتمال دارد که وسواس اجباری OCD بسیاری از ساعتها و روزهای فرد را به خود اختصاص میدهد و در عملکردهای روزانه اختلال ایجاد کند.
وسواس اجباری ناخواسته است و فرد مبتلا از انجام رفتارهای خود احساس لذت نمیکند.
OCD میتواند خیلی از افراد را تحت تأثیر خود قرار بدهد و از سنین ۱۹ سالگی معمولاً شروع میشود و در دوران کودکی و نوجوانی علائم خود را نشان میدهد.
به ندرت این اتفاق پیش میآید که فردی بعد از سن ۴۰ سالگی به وسواس اجباری مبتلا شود.
نمونههای رایج وسواس اجباری عبارتند از:
- ترس از تماس با مواد آلوده؛ مانند خاک یا میکروبها
- استرس و احساس ترس درباره اشتباه کردن
- احساس شک داشتن
- توجه بیش از اندازه به اخلاق دیگران
- احساس شک
- نیاز به منظم بدون، آراستگی و تقارن
اختلال اضطراب جدایی
زمانی اتفاق میافتد که فرد همیشه ترس از دست دادن، کسی را دارد و به دلبستگی دائمی و مفرط تبدیل شده است.
انواع اضطراب جدایی معمولاً بخش طبیعی از روند رشد اولیه کودک میباشد؛ اما زمانی که اختلال بیش از حد و غیر طبیعی شود رشد او را مختل میکند.
در اضطراب جدایی فرد دائم به این موضوع فکر میکند که ممکن است از فرد مورد علاقه خود جدا شود یا همیشه ترس از بیماری یا مرگ آن را دارد.
فردی که دچار اختلال شده است همیشه به این موضوع فکر میکند که هنگام جدا شدن از فرد مورد علاقهاش قرار است چه اتفاق ناگواری برای خودش پیش بیاید.
با توجه به این سطح از اضطراب شدید فرد ممکن است به مراقب خود چسبیده باشد و یا برای رفتن به مدرسه یا رفتن به خواب به سختی فرد مورد علاقهاش را ترک میکند.
اغلب موارد این اضطراب جدایی معمولاً بعد از یک عامل محیطی استرس زا اتفاق میافتد.
برای مثال کودک بعد از دست دادن حیوان خانگی یا برای یک بزرگسال جوان برای اولین بار بعد از ترک خانواده رخ میدهد.
آگورافوبیا
یکی از انواع اضطراب است که جز اختلالات اضطرابی نادر میباشد و باعث میشود که ترسهایتان در فعالیتهای روزانه دچار اختلال شود.
از قرار گرفتن در مکان و وضعیتهای خاص جلوگیری میکنید؛ زیرا احساس میکنید که در دام افتادهاید و نمیتوانید کمک بگیرید.
بهعنوانمثال احتمال دارد در زمانهایی که در این مکانها هستید احساس ترس و وحشت کنید و شامل موارد زیر است:
- حمل و نقلهای عمومی مانند اتوبوس، قطار، کشتی یا هواپیما
- فضاهای خیلی باز و بزرگ مانند پارکینگ یا پل
- فضاهای بسته؛ مانند فروشگاه، آسانسور یا سالهای سینما
- بیرون از خانه تنها ماندن
ممکن است فقط دوست داشته باشید به مکانهای خاصی بروید و یا از بیرون رفتن خانه به تنهایی وحشت داشته باشید.
اختلال لالی انتخابی
معمولاً زمانی رخ میدهد که کودک در موقعیتها و دیدن افراد خاص و غریبه صحبت نمیکند.
علائم لالی انتخابی از فردی به فرد دیگر متفاوت است؛ اما باید بدانید که این اختلال ربطی به خجالتی بودن کودک شما ندارد.
از علائم لالی انتخابی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کودک در وضعیتهای خاصی مانند کلاس مدرسه از نظر فیزیکی نمیتواند صحبت کند.
- گاهی اوقات کودک به جای صحبت با صدای بلند به آرامی با دوستان نزدیک یا اعضا خانوادهاش صحبت میکند.
- کودک در طول ارتباط برقرار مردن با دیگران مضطرب میشود و رفتارهایی مانند چسپیدن به پدر و مادر یا فرد نزدیک را نشان میدهد.
اختلال اضطرابی ناشی از داروها
استفاده از الکلها، مواد مخدر یا بعضی از داروها باعث ایجاد اختلال اضطرابی میشود. در حالی که احساس اضطراب کردن در طول مسمومیت دارویی یا ترک کردن الکل طبیعی است.
در اختلال اضطرابی ناشی از مصرف دارو یا مواد فرد دچار پریشان حالی و عملکردهای غیر طبیعی میشود.
متأسفانه، افرادی که داروهایی برای تقویت اعتماد به نفس میخوردند و یا داروهای آرام بخش و خواب آور مصرف میکنند بیشتر در به اختلالات اضطرابی دچار میشوند.
بعضی از افراد متوجه نمیشوند که این داروها باعث اضطراب و حس بی قراری در آنها میشود در نتیجه تا قطع نکردن این داروها همیشه احساس اضطراب میکنند.
تحقیقات نشان میدهد که ۲۰ درصد از افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی معمولاً دارای اختلال استفاده از مواد نیز میباشند.
از آنجایی که علائم اضطراب احتمال دارد که شبیه عارضههای اعتیاد به مواد مخدر یا الکل باشد. تفاوت بین اضطراب و اعتیاد میتواند دشوار باشد.
نکات مهمی که وجود دارد این است که انواع اضطراب بسیار رایج است و با تشخیص درست به راحتی درمان و کنترل میشود.
اگر فرزند شما دچار اضطرابی شده است که مانع فعالیتهای روزانه در کار و مدرسه میشود و هنگام ارتباط برقرار کردن با دیگران مضطرب میشود.
درمورد گزینه درمانی مناسب به پیش یک پزشک یا یک ارائه دهنده سلامت و روان مراجعه فرماید.
