اگر بخواهیم اختلال شخصیت مرزی را به زبان ساده بیان کنیم می‌توان گفت که اختلال شخصیت مرزی (BPD) یک اختلال سلامت روان است که بر نحوه تفکر و احساس شما در مورد خودتان و دیگران تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به مشکلاتی در عملکرد شما در زندگی روزمره شود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی معمولاً بی‌ثباتی عاطفی و عزت نفس ضعیفی را تجربه می‌کنند. آنها همچنین ممکن است در روابط خود با دیگران دچار مشکل باشند و در کنترل احساسات و رفتار خود دشواری داشته باشند.
در این مطلب از مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ به تعریف اختلال شخصیت مرزی با زبان ساده می‌پردازیم پس تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
اختلال شخصیت مرزی به زبان ساده
تعریف اختلال شخصیت مرزی به زبان ساده را یک وضعیت سلامت روان پیچیده می‌گویند که با بی ثباتی قابل توجه در خلق، رفتار و تصویر از خود مشخص می‌شود.
همچینین اختلال شخصیت مرزی به انگلیسی بوردرلاین (Borderline) و مخفف آن BPD است که تقریباً ۱ تا ۲ درصد از جمعیت عمومی را تحت تأثیر قرار می‌دهد و در زنان بیشتر از مردان تشخیص داده می‌شود.
افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی اغلب احساسات شدید و نوسانی، رفتار تکانشی و روابط ناپایدار را تجربه می‌کنند.
آنها ممکن است در تنظیم احساسات خود مشکل داشته باشند که منجر به نوسانات خلقی مکرر، تحریک پذیری و اضطراب می‌شود.
آنها همچنین ممکن است رفتارهای تکانشی مانند سوء مصرف مواد، رانندگی بی احتیاطی یا آسیب رساندن به خود داشته باشند. یکی از علائم بارز BPD ترس از رها شدن است که در مواجهه با طرد یا رها شدن واقعی یا درک شده منجر به احساسات شدید و شدید اضطراب و خشم می‌شود.
این ترس می‌تواند منجر به رفتارهای وابسته یا نیازمند شود که می‌تواند عزیزان را دور کند و ترس از رها شدن را بیشتر تقویت کند. افراد مبتلا به BPD ممکن است با احساس خود دست و پنجه نرم کنند و تغییرات سریعی را در تصویر و هویت خود تجربه کنند.
آنها ممکن است احساس پوچی یا بی حوصلگی کنند که منجر به جستجوی مداوم برای تجربیات یا روابط جدید برای پر کردن خلأ می‌شود. یکی دیگر از علائم BPD، الگوی روابط ناپایدار و شدید است.
افراد مبتلا به BPD ممکن است دیگران را ایده آل کنند و آنها را روی یک پایه قرار دهند تا به سرعت ناامید شوند و ارزش آنها را بی ارزش کنند.
این الگو می‌تواند منجر به یک سری روابط کوتاه و شدید شود که با درگیری و بی ثباتی مشخص می‌شود.
افراد مبتلا به BPD ممکن است رفتارهای خودآزاری مانند بریدن یا سوزاندن خود را به عنوان راهی برای مقابله با احساسات شدید یا احساس چیزی در لحظات پوچی یا بی حسی انجام دهند.
علل BPD به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهد که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی می‌تواند در ایجاد این اختلال نقش داشته باشد.
درمان BPD معمولاً شامل ترکیبی از روان درمانی و دارو است. رفتار درمانی دیالکتیکی (DBT)، شکلی از درمان شناختی – رفتاری، اغلب برای کمک به افراد مبتلا به BPD در تنظیم احساسات، بهبود روابط و کاهش رفتارهای خودآزاری استفاده می‌شود.
علائم اختلال شخصیت مرزی چیست؟
اختلال شخصیت مرزی را به زبان ساده برای شما تعریف کرده‌ایم، اما اگر شما بیشتر از ۵ مورد از این علائم را در خود مشاهده می کنید بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید این علائم شامل موارد زیر است:
عاطفی:
- احساس ترس از رها شدن یا طرد شدن توسط دیگران
- نوسانات خلقی شدید و مکرر (مانند احساس شادی، غم، عصبانیت یا اضطراب شدید که در عرض چند ساعت یا چند روز تغییر می‌کند)
- احساس پوچی یا تهی بودن
- خشم شدید و نامناسب
- مشکل در کنترل احساسات
رفتاری:
- رفتارهای تکانشی (مانند خودزنی، سوء مصرف مواد، پرخوری یا رانندگی خطرناک)
- روابط ناپایدار و آشفته
- عزت نفس ضعیف یا ناپایدار
- احساس جدایی از واقعیت (به عنوان مثال، پارانویا یا تجزیه هویت)
شناختی:
- تصور ضعیف یا ناپایدار از خود
- الگوهای تفکر سیاه و سفید
- تفکر همه یا هیچ
- استدلال ضعیف
این فقط لیستی از علائم رایج BPD است. همه افراد مبتلا به BPD همه این علائم را تجربه نمی‌کنند و ممکن است علائم دیگری نیز داشته باشند. اگر فکر می‌کنید ممکن است BPD داشته باشید، مهم است که برای تشخیص و درمان به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنید.
روش های تشخیص ابتلا به شخصیت مرزی چیست؟
تشخیص اختلال شخصیت مرزی (BPD) می‌تواند دشوار باشد، زیرا علائم آن می‌تواند با سایر اختلالات سلامت روان همپوشانی داشته باشد. با این حال، با ارزیابی دقیق، یک متخصص سلامت روان می‌تواند به درستی BPD را تشخیص دهد.
مراحل زیر در تشخیص BPD نقش دارند:
- مصاحبه بالینی:
- یک متخصص سلامت روان، مانند روانپزشک یا روانشناس، با شما در مورد علائم، سابقه پزشکی، سابقه خانوادگی و سایر عوامل مرتبط با سلامت روان شما صحبت خواهد کرد.
- آنها همچنین ممکن است سؤالاتی در مورد افکار، احساسات و رفتار شما بپرسند.
- معاینه فیزیکی:
- یک معاینه فیزیکی ممکن است برای رد هرگونه علت پزشکی برای علائم شما انجام شود.
- ارزیابی‌های روانشناختی:
- ممکن است از شما خواسته شود تا پرسشنامه‌هایی را برای ارزیابی علائم BPD و سایر اختلالات سلامت روان تکمیل کنید.
- معیارهای تشخیصی:
- برای تشخیص BPD، باید چندین معیار را در دفترچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) برآورده کنید. این معیارها شامل موارد زیر است:
- الگوی ناپایدار روابط بین فردی که با نوسانات شدید بین ایده آل‌سازی و بی‌ارزش کردن مشخص می‌شود.
- حداقل پنج مورد از موارد زیر:
- تلاش‌های مکرر برای جلوگیری از رها شدن یا طرد شدن واقعی یا خیالی
- روابط ناپایدار و آشفته که با نوسانات شدید بین ایده آل‌سازی و بی‌ارزش کردن مشخص می‌شود.
- عزت نفس ضعیف یا ناپایدار
- حداقل یک مورد از رفتارهای تکانشی در دو زمینه یا بیشتر (مانند خودزنی، سوء مصرف مواد، پرخوری یا رانندگی خطرناک)
- نوسانات خلقی شدید و مکرر (مانند احساس شادی، غم، عصبانیت یا اضطراب شدید که در عرض چند ساعت یا چند روز تغییر می‌کند)
- احساس پوچی یا تهی بودن
- خشم شدید و نامناسب
- مشکل در کنترل احساسات
- علائم از اوایل بزرگسالی شروع شده باشد و در زمینه‌های مختلف حاضر باشد.
- این رفتارها را نمی‌توان به طور کامل به اثرات مواد مخدر یا یک اختلال روانی دیگر نسبت داد.
تشخیص افتراقی:
مهم است که BPD را از سایر اختلالات سلامت روان که علائم مشابهی دارند، مانند افسردگی، اضطراب، اختلال دو قطبی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) تشخیص داد.
تشخیص دقیق BPD مهم است زیرا به شما کمک می‌کند تا درمان مناسب را دریافت کنید. درمان می‌تواند به شما کمک کند تا علائم خود را کنترل کنید، زندگی خود را بهبود ببخشید و روابط سالم‌تری برقرار کنید.
ازدواج در افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصیت مرزی (BPD) می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر روابط، از جمله ازدواج داشته باشد. با این حال، با درک مناسب و حمایت، افراد مبتلا به BPD می‌توانند روابط سالم و رضایت‌بخشی داشته باشند.
چالش‌های ازدواج با فرد مبتلا به BPD:
- نوسانات خلقی: افراد مبتلا به BPD ممکن است نوسانات خلقی شدید و مکرری را تجربه کنند که می‌تواند برای ثبات و صمیمیت یک رابطه چالش برانگیز باشد.
- ترس از رها شدن: ترس شدید از رها شدن یا طرد شدن می‌تواند منجر به رفتارهای ناامن یا چسبنده در روابط شود.
- مشکلات عزت نفس: عزت نفس پایین می‌تواند منجر به حسادت، سوء ظن و ناامنی در روابط شود.
- رفتارهای تکانشی: رفتارهای تکانشی، مانند خودزنی یا سوء مصرف مواد، می‌تواند به یک رابطه آسیب برساند و باعث ایجاد استرس و تنش شود.
- مشکلات در ارتباطات: افراد مبتلا به BPD ممکن است در بیان احساسات و نیازهای خود به طور واضح و مستقیم مشکل داشته باشند که می‌تواند منجر به سوء تفاهم و درگیری شود.
نکاتی برای ازدواج موفق با فرد مبتلا به BPD:
- آموزش در مورد BPD: درک BPD به شما کمک می‌کند تا رفتارها و نیازهای همسرتان را بهتر درک کنید و با آنها همدلی کنید.
- ارتباطات باز و صادقانه: صحبت صریح و صادقانه در مورد احساسات، نیازها و ترس‌هایتان با یکدیگر ضروری است.
- گوش دادن فعال: با دقت به حرف همسرتان گوش دهید و سعی کنید دیدگاه او را درک کنید.
- حمایت از یکدیگر: حمایت عاطفی و عملی برای یکدیگر در زمان‌های سخت ضروری است.
- محدودیت‌های سالم: محدودیت‌های سالم برای خود و همسرتان تعیین کنید و به آنها احترام بگذارید.
- جستجوی کمک حرفه‌ای: اگر در مدیریت چالش‌های ازدواج با BPD مشکل دارید، از یک درمانگر زوجین یا متخصص سلامت روان کمک بگیرید.
مواردی که باید قبل از ازدواج با فرد مبتلا به BPD در نظر بگیرید:
- آیا شما در مورد اختلال شخصیت مرزی و تأثیر آن بر روابط آگاهی کافی دارید؟
- آیا برای مقابله با چالش‌های احتمالی ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی آماده هستید؟
- آیا همسرتان متعهد به درمان اختلال شخصیت مرزی خود است؟
- آیا هر دوی شما برای ایجاد یک رابطه سالم و رضایت‌بخش متعهد هستید؟
ازدواج با فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی می‌تواند دشوار باشد، اما با تلاش و تعهد، می‌تواند ارزشمند و پرفایده نیز باشد. اگر در نظر دارید با فرد مبتلا به BPD ازدواج کنید، مهم است که با یکدیگر صادق و صریح باشید، از یکدیگر حمایت کنید و در صورت نیاز از کمک حرفه‌ای استفاده کنید.
علل اختلال شخصیت مرزی
علت دقیق اختلال شخصیت مرزی (BPD) ناشناخته است، اما به احتمال زیاد ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و روانی در آن نقش دارند.
عوامل ژنتیکی:
- اگر سابقه خانوادگی BPD یا سایر اختلالات سلامت روان دارید، احتمال ابتلا به این بیماری بیشتر است. مطالعات نشان داده‌اند که بین ۴۰ تا ۶۰ درصد افراد مبتلا به BPD سابقه خانوادگی این اختلال را دارند.
- شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد BPD ممکن است با ژن‌هایی مرتبط باشد که بر تنظیم احساسات، رفتار و پاسخ به استرس تأثیر می‌گذارند.
عوامل محیطی:
- تجربیات دوران کودکی مانند سوء استفاده، غفلت یا بی‌ثباتی خانوادگی خطر ابتلا به BPD را افزایش می‌دهد.
- این تجربیات می‌توانند بر رشد مغز و نحوه تنظیم احساسات و رفتار شما تأثیر بگذارند.
عوامل روانی:
- برخی از الگوهای تفکر و رفتار ناسالم ممکن است شما را در معرض خطر ابتلا به BPD قرار دهد.
- به عنوان مثال، اگر تمایل دارید همه چیز را سیاه و سفید ببینید یا در روابط خود به افراط و تفریط بپردازید، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به BPD باشید.
مهم است به یاد داشته باشید که BPD ناشی از یک نقص شخصیتی یا ضعف اراده نیست. این یک بیماری پیچیده است که علل مختلفی دارد.
درمان BPD می‌تواند به شما کمک کند تا علائم خود را کنترل کنید، روابط خود را بهبود ببخشید و زندگی سالم‌تری داشته باشید.
اختلال شخصیت مرزی (BPD) می‌تواند با سایر اختلالات سلامت روان علائم مشترکی داشته باشد که تشخیص افتراقی را برای متخصصان دشوار می‌کند. با این حال، تفاوت‌های کلیدی بین BPD و سایر اختلالات وجود دارد که می‌توان از آنها برای تمایز قائل شدن بین این بیماری‌ها استفاده کرد.
اختلال شخصیت مرزی با اختلالات دیگر چه تفاوت هایی دارد؟
اختلال شخصیت مرزی (BPD) می‌تواند با سایر اختلالات سلامت روان علائم مشترکی داشته باشد که تشخیص افتراقی را برای متخصصان دشوار می‌کند. با این حال، تفاوت‌های کلیدی بین BPD و سایر اختلالات وجود دارد که می‌توان از آنها برای تمایز قائل شدن بین این بیماری‌ها استفاده کرد.
در اینجا چند تفاوت کلیدی بین BPD و سایر اختلالات آورده شده است:
- اختلال دوقطبی: افراد مبتلا به اختلال دوقطبی نوسانات خلقی شدید را تجربه می‌کنند، اما این نوسانات خلقی معمولاً به دوره‌های مشخص افسردگی (خلق پایین) و شیدایی یا هایپومانیا (خلق بالا) تقسیم می‌شوند. افراد مبتلا به BPD ممکن است نوسانات خلقی را تجربه کنند، اما این نوسانات خلقی تمایل دارند سریع‌تر و کوتاه‌تر باشند و اغلب با عوامل استرس‌زا یا رویدادهای زندگی مرتبط هستند.
- افسردگی اساسی: افراد مبتلا به افسردگی اساسی خلق افسرده و بی‌علاقگی را برای مدت طولانی تجربه می‌کنند. آنها همچنین ممکن است علائمی مانند خستگی، تغییرات در اشتها و خواب، مشکل در تمرکز و افکار مرگ یا خودکشی را تجربه کنند. افراد مبتلا به BPD ممکن است دوره‌هایی از افسردگی را تجربه کنند، اما این دوره‌ها معمولاً کوتاه‌تر هستند و با سایر علائم BPD مانند ناپایداری عاطفی، رفتارهای تکانشی و عزت نفس پایین همراه هستند.
- اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): افراد مبتلا به PTSD علائمی مانند فلش بک، کابوس، اضطراب و اجتناب از یادآوری‌های یک رویداد آسیب‌زا را تجربه می‌کنند. افراد مبتلا به BPD ممکن است برخی از این علائم را تجربه کنند، اما این علائم معمولاً به یک رویداد خاص مرتبط نیستند و بیشتر با ناپایداری عاطفی و مشکلات روابط مرتبط هستند.
تشخیص دقیق BPD مهم است زیرا به شما کمک می‌کند تا درمان مناسب را دریافت کنید. درمان می‌تواند به شما کمک کند تا علائم خود را کنترل کنید، زندگی خود را بهبود ببخشید و روابط سالم‌تری برقرار کنید.
سخن پایانی
در مطلب بالا اختلال شخصیت مرزی را به زبان ساده برای شما توضیح داده‌ایم؛ اما به طور خلاصه، اختلال شخصیت مرزی (BPD) یک اختلال روانی جدی است که می‌تواند زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
این اختلال باعث بی‌ثباتی در احساسات، مشکلات در مدیریت احساسات، روابط نامناسب، عزت نفس ضعیف، و رفتارهای خطرناک می‌شود.
اگر این علائم را در خود یا دیگران مشاهده می‌کنید، بهتر است به یک پزشک متخصص مشورت کنید تا بهترین راه‌حل‌ها برای مدیریت و درمان این اختلال را پیدا کنید.
درمان‌های مختلفی از جمله مشاوره روانشناختی و درمان دارویی می‌تواند به شما کمک کند تا با احساسات و رفتارهای خود بهتر کنار بیایید و زندگی بهتری داشته باشید.
