خیلی نگران کننده نیست وقتی یک پیرمرد ۸۰ ساله در بیشتر اوقات، مسیر رسیدن به فروشگاهی که دوست دارد را فراموش میکند یا نمیتواند نام دوست صمیمیاش را به یاد آورد، ولی آلزایمر در جوانان یک بیماری چالش برانگیز است. هنگامی که یک جوان ۳۰-۴۰ ساله محل زندگیاش را فراموش میکند یا اسم فرزندانش را به خاطر نمیآورد این موارد خیلی نگران کننده است.
آلزایمر در دوران جوانی یک تشخیص عذاب آور برای مبتلایان این بیماری در سنین ۳۰-۵۰ سال میباشد بعضی از این افراد احتمال دارد که تشکیل خانواده نداده باشند یا هنوز به دوران بازنشستگی نرسیدهاند.
حدود ۵.۲ میلیون نفر از مردم آمریکا با بیماری آلزایمر زندگی میکنند که بالای ۶۵ سال سن دارند و حدود ۲۰۰۰۰ نفر از آنها جوانتر از ۶۵ سال میباشند و خیلی زود با مشکلات حافظه و عدم تمرکز روبه رو میشوند. بسیاری از پزشکان علائم آلزایمر در جوانان را تشخیص نمیدهند و فکر میکنند که علت آن استرس یا بیماریهای دیگر است.
ما در مجله تخصصی مغز و اعصاب برین مگ قصد داریم آلزایمر در جوانان و علت و راه های درمانی آن را برای شما توضیح دهیم.
آلزایمر در جوانان
این بیماری نوعی اختلال عصبی است که باعث کاهش توانایی فرد در تفکر، تصمیم گیری و از دست دادن حافظه میشود. علائم در سنین ۳۰-۶۵ سالگی خودش را نشان میدهد این بیماری به آلزایمر زودرس و شروع جوانی معروف می باشد.
در بیشتر موارد آلزایمر را به عنوان وضعیتی میشناسند که فقط در پیری اتفاق میافتد و علائم آن در دوران جوانی شناخته نمیشود و اغلب آن را با افسردگی، استرس، سلامت جسمانی و یائسگی اشتباه میگیرند.
بیماری آلزایمر میتواند زندگی فرد مبتلا و اطرافیانش را تحت تأثیر قرار دهد.طبق مطالعات جدیدی که در بریتانیا روی این بیماری انجام شده است نشان میدهد تقریباً ۹۰۰۰۰ نفر با آلزایمر زندگی میکنند که بیشتر از ۷۰۸۰۰ نفر از آنها به آلزایمر جوانی مبتلا هستند.
هر فرد با توجه به عوامل ژنتیکی و محیطی علائم متفاوتی را تجربه میکند و جوانان در بیشتر مواقع، طیف وسیعی از آلزایمر را نسبت به افراد مسنتر تجربه میکنند و با افزایش سن، آلزایمر در جوانان پیشرفتهتر میشود.
آلزایمر در دوران جوانی با پیری چه تفاوتهایی دارد؟
اولین چیزی که باید راجع به آن صحبت کرد این است که هیچ دو نفری که به بیماری آلزایمر مبتلا هستند علائم یکسانی را ندارند حتی اگر بیماری آنها در یک دورهی سنی شروع شده باشد؛ بنابراین تفاوتهایی بین آلزایمر در جوانان و پیری وجود دارد.
مبتلایان به آلزایمر معمولی که از سن ۶۵ سال به بالا اتفاق میافتد معمولاً تغییراتی در حافظه، تصمیم گیری و تفکر را، با بخشی از علائم پیری تجربه میکنند. در دوران جوانی، آلزایمر باعث میشود که فرد مبتلا مشکلات خفیفی در حافظهی خود احساس کند؛ مثلاً احتمال این را دارد که در بهخاطرآوردن اتفاقهای اخیر زندگیاش با مشکل رو به رو شود.
آلزایمر در دوران پیری خیلی سریعتر از دوران جوانی شناخته میشود که در موارد زیر از آنها نامبردهایم:
- این بیماری در دوران جوانی بر عملکرد رفتاری و اجتماعی تأثیر میگذارد.
- آلزایمر در جوانان احتمال دارد که براثر عوامل ژنتیکی اتفاق بیفتد که بیشتر از ۱۰ درصد از افراد را به خود اختصاص میدهد.
- پریشان حالی روانی و جسمی در این بیماری گزارش شده است.
- در افراد مسن از دست دادن حافظه بیشتر از جوانان میباشد.
- بسیاری از جوانان هیچ بیماری جدی و طولانی مدتی نداشتهاند.
علائم آلزایمر در دوران جوانی
جوانی مرحلهی هیجان و اشتیاق است. این بیماری مانع از هیجانات فرد میشود و علائم هر فرد باتوجه به شدت بیماری متفاوت است.
این علائم شامل موارد زیر میباشد:
- حافظه: اختلال در حافظه مشکلات زیادی را در زندگی فرد ایجاد میکند این مشکلات میتواند، فراموش کردن یک وبینار یا جلسه کاری مهم باشد که معمولاًاین مسائل در ذهن افراد باقی میماند.
- احساس سردرگمی: افراد درک درستی از موقعیتهای آشنا و زمان ندارند و احساس گیج شدن میکنند.
- تغییرات در خلق خو: این تغییرات ممکن است در ابتدا خیلی خفیف باشند؛ ولی با گذشت زمان شدیدتر میشود بهطوریکه عصبانیت خود را از دست میدهند و اعتماد به نفس آن ها کاهش مییابد.
- مشکل در تکلم: مشکلاتی در بیان کردن کلمات به شیوهی درست دارند و نمیتوانند جملهها را به خوبی به پایان برسانند.
- مشکلات بینایی: این افراد در تخمین زدن مسافت و تشخیص رنگها دچار مشکل میشوند.
- حل کردن مسائل: در بیشتر مواقع نمیتوانند آشپزی کنند و نمیتوانند رانندگی کردن را به صورت صحیح انجام دهند.
علت ژنتیکی آلزایمر در دوران جوانی
هنوز هم علت آلزایمر در دوران پیری و جوانی ناشناخته است؛ ولی براثر ژنتیک، شیوه زندگی کردن و عوامل محیطی ممکن است اتفاق بیفتد.
جهش در ژن آپولیپوپروتئین یکی از علتهای آلزایمر در جوانان است افراد مبتلا به این نوع ژن در برابر آلزایمر بسیار آسیب پذیر هستند و علائم آنها در سنین پایینتر خودش را زودتر نشان میدهد.
بین ۷-۱۰ درصد از افراد مبتلا به آلزایمر در جوانی این تغییرات ژنتیکی را تجربه میکنند. اغلب بیماریهای مربوط به ژنتیک از پدر و مادرها به فرزندان میرسد.
پس اگر شما هم یکی از اعضای خانواده نزدیکتان مانند پدر و مادر به بیماری آلزایمر مبتلا است خطر این بیماری ممکن است شما را تهدید کند. تقریباً حدود ۵۰۰ خانواده در سر تا سر جهان وجود دارند که به آلزایمر خانوادگی مبتلا هستند و تعداد آن ها کمتر از ۱ درصد است.
سه ژنی که در بیماری ژنتیکی آلزایمر نقش دارند شامل موارد زیر است:
- پروتئینهای پیش ساز آمیلوئید
- پرسنیلین-۱
- پرسنیلین-۲
این سه ژن منجر به تغییرات پروتئینی غیر عادی در بیماری آلزایمر میشوند.
تشخیص آلزایمر در جوانان
اگر بیماری شما به موقع تشخیص داده شود کنترل کردن آن نیز به مراتب راحتتر میشود. برای درست تشخیص دادن این بیماری باید تمامی علائمی که دارید را به پزشک خود بگویید و از یکی اعضای خانوادهی خود بخواهید، انواع واکنشهای غیر معمول که از دید شما پنهان مانده است را برای متخصص توضیح بدهند.
تشخیص به موقع این بیماری در زمان مناسب باعث بهبود کیفیت زندگی میشود.
انواع آزمایشهایی که پزشک مغز و اعصاب برای بررسی و تشخیص درست بیماری انجام میدهد شامل موارد زیر است:
- سابقهی پزشکی بیمار
- انواع تستهای شناختی مربوط به حافظه
- مهارتهای ذهنی
- تستهای روان شناختی
- آزمایش خون و ادرار
- MRI
- سی تی اسکن
محققان در آیندهی نه چندان دور امیدوار هستند که با مطالعه بر روی نشانگرهای زیستی که به آنها بیومارکرها و انواع پروتئینها در بدن میگویند بتوانند هرچه سریعتر بیماری را تشخیص بدهند و آن را کنترل کنند.
درمان آلزایمر در دروان جوانی
تا به امروز هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر پیدا نشده است که بتواند جلوی پیشرفت بیماری را به طور قطعیت بگیرد؛ ولی با کمک داروها و اصلاح سبک زندگی میتوانید علائم این بیماری را کاهش دهید و کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشید.
نحوهی انتخاب درست درمان
پزشک به شما کمک میکند که بر اساس چند عامل مختلف که در موارد زیر نام برده ایم بهترین درمان را برای شما تجویز کند:
- سن شما و سابقهی پزشکی
- بیماری شما در چه مرحلهای میباشد و تاچقدر شدید است.
- دارویی که تجویز میکند چقدر برای شما مفید میباشد.
انواع داروها
- آریسپت
یکی از درمانهای مؤثر برای آلزایمر جوانان میباشد که توسط FDA آمریکا تأیید شده است. این دارو به صورت قرص خوراکی در بازار به فروش میرسد و برای آلزایمر خفیف تا شدید تجویز میشود.
- گالانتمین
برای درمان آلزایمر خفیف تا متوسط مؤثر است و به صورت آمپول، قرص و کپسول در داروخانهها وجود دارد این دارو به کاهش علائم بیماران مبتلا به آلزایمر کمک زیادی میکند.
- اکسلون
این دارو را با نام عمومی ریواستیگمین نیز میشناسند و برای آلزایمر خفیف تا متوسط استفاده میکنند و میتوانید به صورت چسب پوستی یا قرص خوراکی آن را مصرف کنید.
- ممانتین
از ممانتین برای اختلالات حافظه استفاده میکنند. این دارو با تغییر ماده شیمیایی مغز که در حافظه و تمرکز نقش مهمی دارد، باعث بهبود علائم بیماری میشود.
گلوتامات یک ماده شیمیایی است که پیش از حد امکان در مغز افراد مبتلا به آلزایمر ترشح میشود این دارو با مسدود کردن گیرنده ها بیماری را کنترل میکند.
دانشمندان در مطالعات و آزمایشهایی که انجام میدهند به دنبال درمانی جدید برای آلزایمر هستند. همچنین محققان به دنبال راههای فراتر از داروها مانند واکسن آلزایمر برای کنترل این بیماری میباشند.
مکملهای دارویی
تعدادی از مردم احساس میکنند که خوردن مکملهایی مانند ویتامین E، کلسیم و ویتامین A در بهبود بیماری آنها نقش موثری دارد؛ ولی هنوز هیچ مدرک علمی برای استفاده از این داروها ارائه نشده است؛ اما نتیجه تحقیقات روی قرص امگا ۳ متفاوت میباشد و دانشمندان در حال تحقیقات بیشتری دربارهی این دارو و اثرگذاری آن روی آلزایمر هستند.
آلزایمر در دوران جوانی ممکن است برای شما خیلی دردناک باشد؛ ولی با تشخیص به موقع و مصرف داروهایی که پزشک متخصص برای درمان بیماری میدهد میتوانید آن را کنترل کنید و مانند افراد عادی به زندگی پر از نشاط خود ادامه دهید.